TẦNG ĐẦU ĐỊA NGỤC - Trang 268

Nerzhin thẫn thờ nói. Trong lúc đó tâm trí chàng đã chuẩn bị nói với nàng
những lời ghê gớm: "Đó là việc quan trọng. Bởi vì… em yêu, em đừng hy
vọng quá ở việc anh sẽ về với em khi anh mãn hạn tù này…".
Chàng đã chuẩn bị chờ đón hạn tù thứ hai và tiếp đó là án tù chung thân, tù
vĩnh viễn không bao giờ được trả lại tự do. Trường hợp đó xảy ra với nhiều
người bạn cùng tù với chàng. Những người ngay cả trong tù đày vẫn không
chịu khuất phục. Chàng không thể viết chuyện đó trong thư gửi ra cho vợ
và ngay cả trong buổi gặp mặt này, chàng cũng không thể nói.
Cảm giác kinh hãi hiện trên khuôn mặt Nadya:
"Hạn tù có thể kéo dài…" Nerzhin nói vội vã, chàng nhấn mạnh những
tiếng không cần nhấn mạnh để cho gã an ninh không theo dõi được, không
kịp hiểu chàng nói gì nhưng vợ chàng sẽ hiểu khi nàng nhớ lại, nàng hiểu vì
nàng chăm chú nghe, vì chuyện đó quan hệ đến đời nàng – "Thời hạn có
thể kéo dài mãi mãi. Lịch sử đầy những trường hợp như thế. Mà dù cho có
mãn vì một phép lạ nào đó, đừng tưởng tượng hão huyền anh và em sẽ có
thể trở lại được đời sống như xưa, trở về thành phố… Em phải hiểu và em
phải ghi nhớ: họ không cho ta trở về dĩ vãng. Điều anh ân hận nhất là anh
đã không học nghề đóng giày. Một nghề như thế sẽ có ích cho chính mình
biết chừng nào khi chính mình sống ở một làng quạnh hiu nào đó miền Bắc
Tây Bá Lợi Á, ở Krasnoyark, hay ở miền hạ lưu Angara. Chúng ta nên
chuẩn bị để sống một cuộc đời như thế. Ở đó ai cần đến những công thức
toán học Euler?"
Chàng thành công: gã găng-tơ về hưu không làm một cử động, gã chỉ nháy
mắt khi những tư tưởng của Nerzhin bay qua mặt gã.
Nhưng Nerzhin đã quên – không, thực ra chàng không quên, chàng chỉ
không hiểu, như đa số những người ở tù không hiểu – là những người quen
đi trên mặt đất bằng không thể nào vượt qua ngay được những ngọn núi
lớn. Chàng không biết rằng cho đến bây giờ vợ chàng vẫn còn đếm, như
trong những tháng đầu tiên, từng ngày, từng tuần chàng còn phải sống trong
tù. Với chàng, hạn tù là một chuỗi dài ngày tháng vô tận nhưng với nàng,
thời gian đó là 264 tuần lễ, là 61 tháng, là hơn 5 năm, bởi vì trước khi ở tù
chàng đã xa nhà để lên mặt trận, chàng đã xa nàng từ lâu lắm.