hai tay sau lưng, vểnh chòm râu nhỏ dài khoảng hai tấc, ngắm nghía
bức họa chân dung Hồ Quảng treo trên tường ngay lối cửa vào. Tào
Tháo nghe thấy người này cố ý bác lại mình, lại thấy đó là người
tướng mạo bỉ lậu, còn thấp hơn cả mình, trong lòng cảm thấy không
vui. Y liền buông cuốn sách trong tay xuống, cố ý quay sang Trần Ôn
nói bóng gió:
— Ngày nay kẻ thư sinh chẳng biết sự hiểm nguy nơi chiến
trường, nói năng cũng nhiều sự kỳ quái vậy...
Người ấy nghe rõ những lời của Tào Tháo là cố ý nhắm vào
mình, vừa cười vừa vân vê chòm râu chuột vểnh lên trên bảo:
— Kỳ quái ư? Nói bởi ý trời gì đó mới thực là kỳ quái! Từ xưa
chuyện dùng binh không câu thúc ở phép tắc, không có việc thì rèn
luyện, có việc thì điều động sĩ khí. Ngàn người một lòng có thể phá
trăm vạn quân ô hợp. Cuộc chiến ở Côn Dương, Thế tổ hoàng đế đã
nói rõ lợi hại từ trước, rồi sau mới khơi dậy dũng khí của quân sĩ mà
giết địch. Còn quân của Vương Mãng lại dựa vào quân đông gươm
sắc, lười nhác việc can qua, quân Hán vừa đến đã thành quân rối loạn.
Binh pháp có nói “Quân có thể đoạt khí thế, Tướng có thể chiếm lòng
dạ”, đó chẳng qua cũng là lẽ thường.
— Lẽ thường? - Tào Tháo từng rảnh rỗi đọc binh thư, chú giải
Tôn Tử, chẳng thèm để ý đến lời của ông ta. - Chỉ e nói ra thì dễ, mà
làm được mới khó đó! Chẳng thông qua chiến sự, cùng lắm cũng chỉ
là luận suông về người xưa mà thôi.
Người đó bèn không tranh luận thêm với Tào Tháo nữa, cười hì
hì lắc đầu, vẫn cứ chăm chú ngắm bức chân dung của Hồ Quảng như
cũ. Điều ấy càng khiến Tào Tháo thêm hiếu kỳ, liền hỏi:
— Dám hỏi, đại nhân đây đang nghĩ gì vậy?
Người thấp bé ấy vuốt râu, trầm ngâm hồi lâu mới nói:
— Muôn việc bừa bãi hỏi Bá Thủy, Thiên hạ trung dung có Hồ
công. Bức họa thật sự là đẹp, thiết tưởng Hồ công năm xưa cũng có tư
chất anh tuấn biết bao!
