được. Hiền hay không hiền, bởi tài vậy. Gặp hay không gặp, bởi thời
vậy. Tài cao hạnh khiết, cũng không thể chắc chắn sẽ được tôn quý, tài
hèn đức mỏng, cũng không thể chắc chắn sẽ là ti tiện. Cũng có khi tài
cao hạnh khiết, mà không gặp thời thì cũng lùi xuống bậc hạ lưu. Tài
hèn đức mỏng, mà gặp thời thì vẫn ở trên muôn người. Mỗi đời có một
cách để chọn kẻ sĩ, mà kẻ sĩ cũng mỗi kẻ có một cách để tiến thân.”
Tôi không muốn học bọn Lương Hộc, chỉ muốn an tâm mình để tu
thân dưỡng tính! Vương Sung lại nói: “Tiến là bởi gặp thời, lui là bởi
chẳng gặp thời. Ở ngôi tôn quý hiển hách, chưa hẳn đã hiền, ấy là gặp
thời vậy. Ở chỗ thấp kém ti tiện, chưa hẳn đã ngu, ấy là không gặp thời
vậy. Cho nên gặp thời, hoặc ôm đức hạnh, có thể được tôn ở triều vua
Kiệt; Không gặp thời, hoặc giữ tiết sạch, có thể thấp kém, ngay dưới
triều vua Nghiêu. Cho nên, gặp thời hay không gặp thời cũng khó xác
định: có khi hiền mà phù tá ác; có khi lấy đại tài mà theo giúp tiểu tài;
có khi đều là đại tài, nhưng đạo có trong có đục; có khi không có đạo
đức mà đem kết hợp với nhau; có khi không có tài năng mà nói đến
sắc hạnh.” Cho nên quan viên trong triều đình ngày nay, chẳng qua chỉ
là...
Tào Tháo thực sự không có tâm tư nào nói chuyện sách vở nữa,
cuộc gặp gỡ ngày hôm nay thật chẳng ra sao. Nhân lúc Viên Thiệu còn
chưa nghĩ ra câu nói, Tào Tháo liền vội đứng lên:
— Bản Sơ, Nguyên Trường, hai vị huynh trưởng, Tử Viễn hiền
đệ! Tôi còn có chút việc bận phải làm, xin được cáo từ trước.
— Huynh bận việc gì chứ? - Thôi Quân kéo Tào Tháo lại. -
Huynh nhất định phải ở lại đã, lát nữa chúng ta cùng uống chén rượu.
— Chuyện ấy thực không thể chối từ. Nhưng hôm qua gia phụ có
dặn dò tôi làm mấy việc, hơn nữa trong Đông Quán cũng còn có công
vụ, tôi cũng muốn kiếm cơ hội đến thăm Chu Tuấn một chút.
— Chu Tuấn? Khi nãy lúc tôi vào phủ hình như có trông thấy ông
ấy đấy, có lẽ là đến thăm Viên công chăng. - Hứa Du vô tình kể lại.
