♠ Chú thích ♠
Viên môn: ngày xưa vua đi tuần ở ngoài, đến chỗ nào nghỉ thì
xếp xe vòng xung quanh làm hàng rào, dành một chỗ ra vào, hai bên để
xe dốc xuống càng xe chổng lên làm hiệu. (Toàn bộ chú thích trong
sách là của dịch giả và biên tập viên.)
Chức quan phụ trách truyền đạt ý chỉ của hoàng hậu, quản lý
các sự việc trong cung hoàng hậu.
Chức quan trông nom việc tô thuế, tiền lương, muối sắt và chi
thu tài chính quốc gia.
Là nơi triều đình trao đổi vàng bạc, vài vóc, dầu muối lấy ngựa
của các dân tộc thiểu số ở vùng biên cương.
Nằm trong thành Lạc Dương thời Đông Hán, vị trí giữa Ung
môn và Thượng Tây môn, là khu công thương nghiệp của thành Lạc
Dương.
Dịch nghĩa: Người mà không có lòng tin (tín) thì chẳng thể khá
được.
Dịch nghĩa: Thấy nghĩa không làm là kể không có dũng.
Dịch nghĩa: Hiếu, là gốc... là gốc của đức, từ đó... từ đó mà ...
mà có việc dạy dỗ...
Nghĩa là: Khổng tử nói: “Bậc tiên vương có đức lớn đạo trọng,
để cho thiện hạ thuận theo, dân nhờ thế mà hòa thuận, trên dưới không
oán than. Ngươi có biết là gì không?”
Quỷ đạo: Tức là theo phương thức, cách thức không thực, giả
dối.
Ở đây, Hạ Hầu Uyên hiểu lầm quỷ đạo mà A Man nói là ma
quỷ, ma quái nên mới nói như vậy.
Dịch nghĩa: Phép dùng địa hình, kẻ làm tướng đến nhậm giữ,
không thể không xem xét...
