TẬP ÁN CÁI ĐÌNH VÀ DAO CẦU
THUYỀN TÁN
Ngô Tất Tố
www.dtv-ebook.com
B. Các Di Tác Cùng Chủ Đề Với Tập Án Cái Đình Và Tập Tục Thờ
Cúng - 1. Điều Tra Về Phong Tục Các Làng
VỀ VIỆC ĐÌNH TRUNG Ở THÔN QUÊ
Mấy lời nói đầu
Chắc ai cũng biết thôn quê xứ ta hãy còn nhiều nơi nhân dân rất hủ
lậu.
Thế giới của họ thu gọn vào bốn dãy thành tre, ngoài cổng làng trời
đất chi chi, tự họ chân chưa từng qua, mắt chưa từng thấy.
Công việc của họ, tóm lại chỉ có ba mục: cúng tế, ăn uống và kiện cáo.
Có ba mục đó, họ cùng nhau theo đuổi suốt năm này sang năm khác,
từ đời nọ đến đời kia, mà vẫn không hề thay đổi.
Biết bao người vì cúng tế mà phải bán vợ đợ con, biết bao người vì ăn
uống mà phải mang công lĩnh nợ, biết bao người vì kiện cáo mà phải tan
cửa nát nhà, hết cơ hết nghiệp, ấy là chưa kể những việc hại đến tính mệnh,
hại đến chủng tộc.
Cái tình trạng hủ lậu ở thôn quê, thật không thể mô tả cho cùng. Nói
tóm một câu, hằng hà sa số những nơi hoa gạo đỏ, lá đa xanh, mà người ta
vẫn kêu là xóm tử làng phần kia, hầu hết là những đám tối như đêm, đen
như mực vậy.
