Cái đình ở thôn quê, cũng như cái sân đại trào của nước quân chủ vậy,
trong mắt người quê, cái đình tức là chỗ tôn nghiêm vô thượng mà cũng là
nơi hy vọng cuối cùng...
Nói cho đúng, cái đình tức là chỗ gây ra cho dân quê thói mê tín, tục
giai cấp và nhiều thảm trạng khác, như đánh nhau kiện nhau v.v..., nó lại là
cái cạm làm cho dân quê suốt đời chỉ quanh quẩn ở xó làng mà không dám
đi đâu nữa.
Giữa lúc sinh hoạt khó khăn này, cuộc kinh tế cạnh tranh không để cho
một dân tộc vừa khờ hớ vừa hoang phí được cơm no áo lành. Những cái hủ
lậu ở thôn quê, nay đã đến ngày kíp phải bài trừ.
Song, trước khi bài trừ những cái hủ lậu ấy, ta cần phải biết rõ chân
tướng của nó ra sao.
Vì vậy bản báo mở ra mục này.
Chúng tôi muốn rằng, từ nay sẽ đem những tội ác của cái đình, nghĩa
là những cái hủ lậu ở thôn quê kia, hàng ngày cống hiến cho bạn đọc và
mong các ngài ai nấy lưu tâm nghiên cứu, tìm cách bài trừ những cái hủ lậu
đó...
Thục Điểu
Đông Phương, Số 474 - 6.7.1931
***
TỤC THỜ THÀNH HOÀNG CỦA CÁC LÀNG
Nói đến tục thờ cúng tại đình của các làng quê, lẽ ra phải kể hết
nguyên ủy của nó, nghĩa là phải xét xem tục ấy phát sinh từ đời nào, rồi sau
biến cải ra sao, thì việc khảo cứu mới có giá trị...
