lỗ nó có thể hỗn xược như một sự khám xét của tây đoan tại nhà một ông
nghiện đã nức tiếng là trung quân ái quốc, Pháp Nam trung tín cả hai triều,
vì xưa nay chỉ có dùng thuốc ty mà thôi. Giọc thì là thứ giọc trúc tối cổ,
bóng hơn sơn quang dầu, tay mó vào, dầu có mồ hôi, không phải lau cũng
không thấy ướt. Kéo khêu bấc thì không phải là thứ kéo có bán tại các hiệu
tạp hoá, nhưng là thứ kéo đặc biệt dùng để cắt ruột người của những ông
đốc tờ chuyên nghề mổ xẻ, mua ở hiệu thuốc tây. Còn những cái lặt vặt
khác như lọ đựng rượu, vịt dầu, lọ đựng kéo, gác tiêm, cũng toàn bằng pha
lê cả. Và nổi hơn hết, cầu kỳ hơn cả, là một cái bàn tính nhỏ, khung bạc,
chốt ngà mà con triện là những viên ngọc tròn, đỏ và xanh. Cái bàn tính ấy,
Pierre Quyền dùng để đo lường sức tiêu thụ thuốc, cái lượng của khói đã
lùa vào phổi. Một ông nghiện biết tự trọng, có đâu lại tính nhẩm số những
điếu thuốc đã hút bao giờ! Một bà vãi đọc kinh có đâu lại đếm cái số câu
kinh đã thốt ra khỏi miệng bao giờ! Vậy thì cái bàn tính ở khay đèn này
cũng có cái công dụng của giây tràng hạt của bà vãi ẻn. Một khi hút xong
một điếu, Pierre Quyền chỉ việc gạt một con triện bằng cái mũi tiêm là
xong.
Than ôi cũng như nhân vô thập toàn bởi cớ Tạo hóa ố toàn, cái bàn
tính ấy vừa là biểu hiện, hạnh phúc lại vừa là tượng trưng đau khổ của con
người có lý tưởng ấy.
Và đấng cứu thế Christ bằng gỗ vàng tâm mà anh Quyền treo bằng
cách đóng đinh cả cái câu rút ấy một lần nữa trên tường, ở chỗ danh dự, lúc
nào cũng như nhăn nhó, cảm động, về cái khổ sở của con chiên chỉ ghẻ lở
một cách tinh thần kia. Vì tôi quên nói rằng Pierre Quyền là một tín đồ tin
Kinh Thánh nữa.
Lúc mới nằm vào, tôi được hân hạnh bạn giao hẹn thế này:
- Chả mấy khi anh đến chơi, vậy đã phạm tội thì cũng nên phạm thế
nào cho bõ với sự thú tội, nghĩa là tôi hút một điếu thì anh cũng phải hút
một điếu.
Tôi gật đầu liền, vì lúc ấy chưa rõ cái đức tiêu sài đại lượng của anh
đối với nhà Đoan. Nhưng sau, hỏi và được anh đáp là mỗi bữa anh hút ít
nhất năm chục điếu, tôi mới thất đảm kinh hồn! Phải lạy van mãi mới được
