TẬP TRUYỆN NGẮN NGUYÊN BÌNH - Trang 7

can đảm ngồi đó nữa mà quáng quàng rời khỏi tảng đá chạy về nhà.
Sáng hôm sau tôi ra trường học. Từ ngày cô giáo Hoa chuyển đi không thấy
ai về dạy, cái chữ trong xóm ít dần. Vài đứa liều mạng đi bộ vượt qua dãy
núi sang bên Xè Pạ mới được thêm vài con chữ ngoằn ngoèo, vài buổi sau
không thấy đứa nào vượt núi đi học nữa, con chữ ở xa quá muốn đến gần
cũng không dễ gì. Trường học đã từng là nơi đánh yến, đánh cù, đá cầu, nơi
tổ chức hội hát giao duyên, ném pao và hội vỗ mông vào dịp tết. Trường
học bây giờ mục ruỗng, hoang tàn, tường đất sạt lở toe toét, mái gianh sụp
xuống trồi ra mấy cây xà vắt ngang, Sình và Lử đang ngồi vắt vẻo trên đó.
Từ ngày có kế hoạch hạ sơn cái xóm này vắng hẳn, nhiều người đã ra đi.
Nơi ở mới thấp hơn, bằng phẳng hơn, giàu có và đỡ nhọc nhằn hơn.
Đã có một thời gian dài nơi này là lãnh địa riêng của chúa đất Sùng Xúa
Chư, ông ta thuê thợ bạt đá xếp thành bậc từ con đường mòn lên tận cửa
dinh thự. Dinh thự được làm bằng những tảng đá lớn, vuông vức, đục đẽo
cẩn thận và to nhất vùng. Ông ta có tới bố bà vợ và gần hai trăm người hầu.
Đất đai khi xưa còn tốt, nhát cuốc bổ xuống cái bụi còn bay lên mù mịt, hạt
giống rơi xuống là được quả đem về. Mùa hè ngô xanh lút đầu người. Mùa
đông hoa cải vàng trải thảm, hoa tam giác mạch trắng tím kéo dài từ sườn
núi bên này sang sườn núi bên kia. Rồi còn sắn, dong giềng, củ mài vô
khối.
Bây giờ cái đất ít lắm, nhát cuốc bổ xuống lại nẩy lên vì va vào đá, cái bụi
chưa bay lên đã bị gió cuốn đi mất. Tra hạt ngô xuống cái cây ngoi lên èo
uột, vàng ệch. Nhiều nhà chưa qua tết đã hết cái ăn, phải xuống tận huyện
xin nhà nước cứu đói mới đợi được đến mùa vụ. Khi có dịp ngồi bên nhau
mọi người lại ước cái thời ngô sắn đầy nhà lấp cả lối đi, bước chân phải rón
rén, giờ đây bước chân được thoải mái nhưng lại thấy nhói đau trong lòng.
Hình như đá mỗi ngày một lớn, nó ăn đất để lớn lên thì phải, thành ra cực
nhọc cứ ngày càng chồng nặng lên đôi vai con người.
Nắng hôm nay đẹp quá, óng vàng, trong vắt chan hoà khắp nẻo. Lác đác
trong xóm vài bóng người đi lại. Số đông đã chuyển đi từ sáng sớm. Sự yên
vắng nghe lòng nao nao đến lạ.
- Nhà mày có chuyển đi không, Chơ? - Bất ngờ Sình hỏi.