Mỗi ngày qua, tình trạng bi đát có thêm chứ không thấy bớt. Bầu trời
vẫn vần vũ mây đen, báo hiệu tai họa kéo dài. Nước rạch Tây Ninh chảy
xiết mạnh lên khỏi Cầu Quan bắc ngang rạch. Đồng bào di chuyển qua
vùng đất cao lánh nạn. Một mặt, đồng bào ở gần bờ rạch có ghe xuồng đều
đem con em xuống ghe ở tạm. Chợ búa bỏ luôn không nhóm suốt một
tháng như thế.
Phía tòa hành chánh, dọc theo bờ rạch, con đường Quang Trung và
Trần Hưng Đạo xóm Lò Heo và xóm chùa Vĩnh Xuân ngập nhiều hơn cả.
Phía sau nhờ đất cao nên đỡ được nhiều.
Dân chúng sinh hoạt trong tình trạng khó khăn, gần như bế tắc. Người
ta gánh thịt cá, rau cải đi theo các lộ không bị ngập, hoặc bơi xuồng vô
trong các xóm mà buôn bán với nhau. Cảnh lưu thông di chuyển bằng ghe
xuồng trên lộ, không nói thì ai cũng rõ chua xót đến ngần nào.
Lúc bấy giờ núi lở bề ngang 15m. Thành phố ngập lụt nặng đến 8
ngày liền, rồi mực nước mới từ từ hạ xuống, đến đúng một tháng mới rút
cạn. Sau đó, chợ búa mới bắt đầu quét dọn và nhóm họp lại.
Ngày nay nhắc lại trận lụt năm Nhâm Thìn 1952, đồng bào Tây Ninh
còn thở dài, giật mình. Cũng trong năm này, ở Biên Hòa cũng chịu chung
tai ách một lượt với Tây Ninh. Vì nước trên rừng đổ xuống, nhất là thác Trị
An và nước sông Đồng Nai tràn dâng nhanh chóng, khiến dân chúng người
người bối rối không kịp trở tay. Còn gì đau đớn bằng, chỉ trong chớp mắt,
nhìn thấy nhà cửa trôi theo dòng nước cuốn mà đành trơ mắt ngó, không
còn phương cách gì cứu vãn.
Thiệt hại về nạn lụt ở Biên Hòa cũng tương đương với nạn lụt ở Tây
Ninh. Báo chí thuở ấy tường thuật đầy đủ và kêu gọi lòng từ thiện của đồng
bào các tỉnh, xót đau cảnh máu chảy ruột mềm mà kẻ nhiều, người ít, quyên
góp cứu trợ.
Hôm nay, chúng tôi ghi lại tai nạn về lụt lớn mà đồng bào Tây Ninh
gánh chịu, vẫn thấy lòng thương cảm. Để đồng bào được nhớ lại, chúng tôi
đã cố gắng tường thuật chính xác do các bô lão có uy tín kể lại. Đồng thời,
