RỎNG TƯỢNG HAY LÁNG TƯỢNG
Đất Tây Ninh ngày xưa còn là rừng già dày đặc, có nhiều thú dữ như
cọp, voi, nai, mển v.v… Nhất là voi rất nhiều nên có tiếng là rừng voi. Mỗi
lần voi đi đến suối uống nước, kéo từng bầy cả năm bảy chục con, di
chuyển trên một cánh rừng bao la sầm uất. Voi đi tới đâu, dấu chân lún có
dấu dài cả đôi ba cây số trong rừng, lâu ngày trời mưa ứ đọng, đồng bào đi
hái củi, bẻ măng gặp những rỏng tượng quanh co trong rừng chứa đầy
nước.
Rỏng Tượng đã có nhiều ở miệt rừng núi, nhất là vùng thượng du, dãy
núi Trường Sơn (miền Trung). Các nơi ấy đều có rỏng tượng tất cả, chẳng
riêng gì Tây Ninh mới có. Nhưng sự tích Láng Tượng hay Rỏng Tượng ở
địa phương này được nhiều người nhắc đến, là để nói lên đất đai Tây Ninh
thuở trước có rất nhiều voi hơn hết. Chính trong chánh sử cũng có ghi rõ
điều này.
Để kết thúc phần di tích lịch sử và sự tích địa phương, chúng tôi ghi
chép trên đây, nói lên dấu vết của người xưa còn lại, mặc dù có nhiều nơi
bị tàn phá theo thời gian xóa mờ trong dĩ vãng. Nhưng hôm nay gợi lại với
tinh thần hiếu cổ của kẻ đã nặng nợ với non sông, hầu bảo vệ những gì
thiêng liêng cổ kính còn lại trên dư đồ nước Việt Nam.