đến chiếc bàn trống ở dưới cửa sổ trông vào gian trong, tháp bát giác ở
trung tâm.
Nhiệt độ trong phòng thư tịch khá ôn hòa, dù hôm nay trời rất lạnh lẽo. Góc
lạnh nhất là góc ở tháp phía Đông, và tôi nhận thấy dù còn ít chỗ trống vì
số tu sĩ đến làm việc đông, tất cả bọn họ đều có khuynh hướng tránh các
bàn làm việc đặt tại góc đó. Về sau, tôi nhận thấy cầu thang trôn ốc ở tháp
phía Đông là cầu thang duy nhất vừa dẫn xuống nhà ăn,vừa dẫn lên thư
viện. Tôi tự hỏi phải chăng đã có một sự tính toán khéo léo, sắp xếp hệ
thống sưởi của căn phòng, nhằm làm nản lòng các tu sĩ muốn thám sát khu
vực này, và nhằm để Quản thư viện có thể dễ dàng kiểm soát lối đi lên thư
viện.
Bàn giấy Venantius xấu số quay lưng về phía lò sưởi lớn, và có lẽ đó là
chiếc bàn được ưa chuộng nhất. Chiếc bàn khá nhỏ, giống như các bàn
khác đặt quanh sân bát giác, vì đây là những bàn đóng cho các học giả. Các
bàn lớn hơn được đặt dưới các cửa sổ của bức tường ngoài được đóng cho
những người minh họa và sao chép. Venantius cũng dùng cái bục giảng để
làm việc, có lẽ huynh phải tham khảo và sao chép các bản thảo người ta
cho thư viện mượn. Dưới bàn là một dãy kệ thấp, chồng chất những mảnh
giấy rời. Vì tất cả đều bằng tiếng Latinh nên tôi suy diễn chúng là những
bản dịch mới nhất của Huynh. Chúng được ghi vội vã và không đánh số
trang, vì chúng còn phải được giao cho một người sao chép hay một nhà
minh họa, do đó chúng rất khó đọc. Giữa những đống giấy là vài quyển
sách tiếng Hy Lạp. Một quyển sách Hy Lạp khác nằm mở trên bục, cuốn
sách mà trong những ngày qua, Venantius đã trổ tài dịch thuật khéo léo của
mình. Thuở đó, tôi không biết tiếng Hy Lạp, nhưng thầy tôi đọc tựa sách và
bảo tác giả là một tu sĩ dòng Lucy nào đó, chuyện kể về một người hóa lừa.
Tôi nhớ lại một chuyện ngụ ngôn tương tự của Apuleius mà thông thường,
các tu sinh bị tuyệt đối cấm đọc.
Thầy William hỏi Berengar, lúc ấy đang đứng bên cạnh chúng tôi: - Tại sao
Venantius dịch quyển sách này?
- Lãnh chúa Milan yêu cầu tu viện dịch quyển sách này, nhờ đó tu viện sẽ
được đặc quyền sản xuất rượu nho ở vài nông trại phía Đông của vùng này,