TÊN CỦA ĐÓA HỒNG - Trang 183

yên lặng và bóng tối bao trùm Thư viện chính là việc gìn giữ nền học thuật
này. Nền học thuật này chỉ có thể được duy trì không hề suy suyển, nếu
người ta ngăn không cho mọi người tiếp cận nó, ngay cả các tu sĩ. Học vấn
không phải là đồng bạc cứ mãi nguyên vẹn dù qua bao cuộc bán buôn ô
trọc, thực ra nó giống như một cái áo đẹp, khi mặc hay phô diễn sẽ mòn
dần. Một quyển sách không tương tự như thế sao? Nếu qua nhiều bàn tay,
các trang giấy sẽ nhầu nát, mực nhũ sẽ phai mờ. Tôi thấy Pacificus xứ
Tivoli giở một quyển sách xưa, có những trang dính cứng với nhau vì ẩm
ướt. Huynh ấy liếm ngón tay để lật trang, mỗi khi trang giấy thấm nước
bọt, nó trở nên mềm nhũn. Mở sách ra có nghĩa là xếp sách lại: để cho khí
và bụi tha hồ bào mòn các nếp nhuyễn trong bản da và làm mốc meo những
góc trang đã thấm nước miếng. Cũng như sự ngọt ngào thái quá khiến chiến
sĩ yếu mềm và bất lực, óc hiếu kỳ và sự thích thú chiếm hữu sẽ mở đường
cho bệnh tật tấn công và tiêu diệt cuốn sách.
Thế thì phải làm gì? Thôi đọc sách và chỉ bảo quản nó? Tôi e ngại có đúng
không? Thầy tôi sẽ nói gì?
Cạnh bên, tôi trông thấy Sư huynh viết đề mục, Magnus xứ Iona, vừa mới
dùng đá mài cạo xong một mảnh da bê và đang lấy phấn nhồi nó cho mềm,
để rồi sẽ dùng thước vuốt thẳng nó. Bên cạnh Huynh ấy là Rabano xứ
Toledo, sau khi gắn bản da lên bàn, giờ đang đục những lỗ li ti hai bên lề để
dùng bút sắt kẻ những đường ngang mảnh da. Tôi thầm nghĩ: hai Sư huynh
đang trải qua những giờ phút trên thiên đàng hạ giới, họ làm ra những
quyển sách mới giống như những quyển sách khác mà nhiên hậu sẽ bị thời
gian tàn phá... Do đó, Thư viện không thể bị một thế lực trần gian nào đe
dọa nó, vì nó là một sinh linh. Nhưng nếu nó đang sống, tại sao người ta
không rộng mở nó để mạo hiểm đón nhận kiến thức? Có phải đó là điều
Benno muốn và có lẽ Venantius cũng đã muốn?
Tôi cảm thấy hoang mang và sợ hãi chính suy nghĩ của mình. Có lẽ tư duy
này không thích hợp với một tu sinh, một người phải mãi mãi nghiêm túc
và khiêm tốn theo Giáo Luật. Về sau, tôi thực hiện điều đó trong khi quanh
tôi thế gian chìm đắm ngày càng sâu hơn vào cơn bão máu và cuồng loạn.
Đã đến giờ ăn trưa. Tôi vào bếp và được cho những miếng ngon nhất, vì