TÊN CỦA ĐÓA HỒNG - Trang 95

- Có lẽ vậy, - thầy William công nhận – Thế nhưng nay ai là kẻ thù của thần
dân của Chúa? Hoàng đế Louis hay Đức Giáo hoàng John?
- Ôi, lạy Chúa! – Nicholas hốt hoảng – Thực tôi chả thích trả lời dứt khoát
những vấn đề gay go thế đâu!
- Huynh thấy chưa, đôi khi một số bí mật nào đó nên được che phủ bởi một
lớp từ ngữ huyền ảo. Các bí mật của tự nhiên không được truyền đạt lại
trên các bản da dê, da cừu. Trong quyển sách nói về các điều bí mật,
Aristotle cho rằng việc thông tin quá nhiều điều bí ẩn của tự nhiên và nghệ
thuật sẽ phá vỡ khóa thiên đường, và nhiều tội lỗi sẽ liền theo sau. Nói như
thế không có nghĩa là không được tiết lộ các bí mật, mà có nghĩa là một học
giả phải quyết định khi nào và bằng cách nào để tiết lộ.
- Đó là cái cớ tốt nhất trong những nơi như ở đây. Không phải tất cả mọi
người đều đọc được tất cả mọi loại sách.
- Đây là một vấn đề khác. Ba hoa quá có thể là một cái tội, nhưng dè dặt,
kín tiếng quá cũng có thể là một cái tội nữa. Tôi không có ý nói rằng cần
phải che giấu các nguồn tri thức; ngược lại, đối với tôi, đây là một tội nặng.
Ý tôi muốn nói rằng vì những nguồn này là các sự bí ẩn làm phát sinh cả
điều thiện lẫn điều ác, một học giả có quyền và nhiệm vụ sử dụng một ngôn
ngữ trừu tượng, mơ hồ, mà chỉ đồng nghiệp của ông ta mới hiểu được.
Thường các học giả trong thời đại chúng ta chỉ là những tên lùn trên vai
những tên lùn khác.
Cuộc chuyện trò thân mật với thầy tôi hẳn đã khiến Sư huynh Nicholas cảm
thấy vững bụng. Ông nháy mắt với thầy William, dường như muốn nói:
“Chúng ta hiểu nhau vì cùng có những mối quan tâm”, và nói bóng gió:
- Nhưng ở đằng kia, - ông ra chỉ về tòa Đại dinh, - các bí mật của học vấn
được bảo vệ kỹ lưỡng nhờ những phép lạ.
- Thế à? – thầy William hờ hững hỏi – Tôi chắc đó là các cửa có chấn song,
các luật cấm khắt khe, các lời đe dọa chứ gì?
- À không. Còn hơn thế nữa…
- Chẳng hạn như cái gì nào?
- Ồ, tôi không biết chính xác. Tôi chỉ quan tâm đến thủy tinh chớ không
phải sách vở. Nhưng trong thư viện có nhiều lời đồn đại… nhiều lời đồn