hang sâu dưới chân đồi Arès. Đám rước thật vô cùng linh đình và trọng thể.
Đích thân nữ thần Athéna và những quan chức bô lão của đô thành Athènes
đi đầu đám rước dẫn đường cho những vị nữ thần Ân đức về nơi ở Vĩnh
hằng đầy vinh quang cao quý.
Ngày nay, trong văn học thế giới, Érinyes hoặc Euménides chuyển
thành danh từ chung chỉ sự truy nã báo thù hoặc người lãnh nhiệm vụ truy nã
báo thù. Aréopage chỉ một tổ chức, một cuộc họp mà thành viên là những
nhà học giả đầy tài năng và uyên bác. Còn Pylade chỉ người bạn chí cốt,
trung thành.
***
Việc những Érinyes đổi chức năng, chức danh, đúng hơn được “đề
bạt” lên một chức năng, chức danh mới phản ánh bước chuyển biến tiến bộ
của lịch sử xã hội. Érinyes vốn là những nữ thần cư ngụ ở vương quốc của
thần Hadès. Đó là những nữ thần gìn giữ và bảo vệ cho huyết thống của thị
tộc mẫu hệ và trật tự của thị tộc này. Vì thế, ngoài chức năng chủ yếu là đòi
báo thù, đòi trả nợ máu, truy nã, trừng phạt kẻ sát nhân, Érinyes còn đảm
đương cả việc trừng trị tội bội ước, không giữ đúng lời nguyền, tội không
quý người trọng khách. Thật ra trong thần thoại Hy Lạp, chúng ta thấy việc
trừng trị những tội này phần lớn do các vị nam thần, nữ thần thực hiện. Ít
thấy nói đến những nữ thần Érinyes thực hiện, Érinyes trừng trị kẻ phạm tội
bằng hình phạt tước đoạt của hắn trí khôn và óc minh mẫn, giáng xuống
cuộc đời hắn những nỗi bất hạnh khôn lường. Về lai lịch thì có nguồn kể,
Érinyes được sinh ra từ máu của thần Ouranos-Trời Cha nhỏ xuống Gaia-Đất
Mẹ. Một nguồn khác cho biết Érinyes là con của thần Érèbe-Chốn Tối tăm
Vĩnh cửu và nữ thần Nyx-Đêm tối Mù mịt. Lúc đầu chỉ có một Érinyes, sau
đó ba chị em là Alecto, Tisiphone và Mégère. Thoạt đầu Érinyes chỉ là linh
hồn của người bị giết đòi trả thù. Linh hồn này truy nã những ai không thực
hiện, làm tròn nghĩa vụ, luật lệ của sự báo thù thị tộc, thị tộc mẫu quyền
cũng như thị tộc phụ quyền. Sự phát triển của kinh tế, nền kinh tế tiền tệ đã
khiến cho tổ chức thị tộc phụ quyền bị suy yếu. Sự phân công giữa các
ngành kinh tế chăn nuôi, nông nghiệp, thủ công nghiệp, thương nghiệp, v.v.
dẫn đến chỗ chia dân cư theo nghề nghiệp và khu vực cư trú, còn lợi ích của
nghề nghiệp trở thành chất keo liên kết, gắn bó con người lại với nhau. Quá
trình này diễn ra đồng thời với quá trình tư hữu hóa những tài sản của thị tộc,
sự phân hóa dân cư thành kẻ giàu, người nghèo, nền kinh tế hàng hóa và trao
đổi hàng hóa phát triển... Tất cả những cái đó ngày càng làm cho chế độ thị
tộc phụ quyền lung lay tận gốc và tạo điều kiện, đặt cơ sở cho sự ra đời của
