được cách làm theo khuôn mẫu của người khác, trước hết bắt chước cung
cách người lớn là cha mẹ chúng, rồi tiến lên thực hành một cách có tri thức
theo đà tăng trưởng của khả năng của chúng; tại sao chúng lại không học hỏi
được gì về chúng, cho chúng, bằng cách bắt chước các thái độ có trách
nhiệm do những đứa trẻ khác ý thức sớm, những đứa anh em của chúng.
Nhận những người da đen thực sự làm anh em của mình, đó là điều mà
không một ông hiệu trưởng nóng giận nào có thể giải thích cho xuôi là một
hiện tượng nhất thời ở sân trường, như là đeo đồ nữ trang bằng nút chai.
Người giáo viên đi về lớp học vắng teo của ông. Ông đứng một mình ở
bàn của ông, rồi cầm lên một viên phấn đó, ông đi ra ngoài, giữa các học
sinh nam và nữ của ông. Chúng đang xôn xao làm ra vẻ can đảm và sợ. Đã
có nhiều giáo viên ra bảo chúng yên lặng, giảng thuyết, và thậm chí năn nỉ
chúng. Nhưng ông thì đi từ tấm bảng này qua tấm bảng khác, sửa những chữ
viết sai và viết thêm những giới từ còn thiếu. Bấy giờ bọn trẻ cười khúc
khích.
“Hãy mang các bảng vào phòng học và viết lại. Khi nào các em muốn nói
gì với người khác, các em phải biết diễn tả cho đúng. Để họ nể các em chứ”,
ông nói. Và chúng đi theo ông.
Nhưng không phải luôn luôn dễ dàng như vậy. Vì biết ông ta coi trọng
chúng, chúng chờ đợi nhiều ở ông. Không chỉ lớp của ông dạy, mà toàn thể
các học sinh lớp lớn còn lại. Chúng nhanh chóng thu nhặt một lối nói tiếng
Anh kiểu bồi để dùng trong ngôn ngữ cách mạng thay thế tiếng lóng trường
học, và yêu cầu hành động của chúng ngày càng trở nên ồn ào. Chúng tìm
đến ông, và chờ đợi ông bênh vực chúng chống lại ông hiệu trưởng. Khi
cảnh sát cấm những đứa trẻ đã bỏ lớp không được trở lại trường, và chúng
quyết định diễu hành qua thảo nguyên để biểu lộ sự đoàn kết với những đứa
trẻ ấy, ông thuyết phục ông hiệu trưởng để cho ông đi với chúng. Đoàn kết
của người da đen. Ông lãnh trách nhiệm giữ không để cho chúng cầm gạch
đá trong tay. Và ông đã thành công. Lần đầu các người già thấy sự cao quí
của ông được công nhận trên báo, không phải một tờ báo hàng tuần phục vụ
lợi ích những người như họ. Trên mặt báo có hình ông đứng cao hơn mấy