Nguyễn Trọng Khanh
Thành Cát Tư Hãn
Chương VII
VIỆC NHÀ MỚI KHÓ GIẢI QUYẾT
Từ đó với ba thước gươm và một cỗ nhung yên, Thiết Mộc Chân xua quân
đoàn của mình qua các xứ láng giềng, từ bộ tộc này đến bộ lạc khác “xuống
đông đông tịnh lên đoài đoài tan”.
Số người chưa qui phục còn lại chẳng bao nhiêu. Kẻ nào không thể rút vào
rừng sâu hoặc ra sa mạc đành phải mang cống phẩm đến xin bệ kiến, chịu
thần phục và sáp nhập quân thiện chiến vào đại quân Mông Cổ.
Qua mùa hạ, để tránh cái nóng nung người – nóng đến vùi trứng xuống cát
một lúc trứng chín như luộc - Thiết Mộc Chân cho quân đồn trú trong bóng
mát rừng thông ở miền núi. Đến mùa Đông thì dẫn quân xuống miền nam
tránh cái lạnh buốt xương (-40 độ). Trong cuộc trẩy quân, gặp sông rộng
chắn ngang, tất cả ngựa đều được buộc cương liền nhau, binh sĩ vẫn ngồi
trên lưng điều kiển cho ngựa lội qua đòng nước. Đến nơi nào cũng có thịt
trừu, sữa ngựa và cả đàn bà nữa. Lúc nhàn rỗi thì mài gươm, dũa tên, rèn
khí giới. Mùa hạ là mùa ngựa nghỉ ngơi dưỡng sức sau những cuộc dong
ruổi vạn dặm. Đến mùa đông giống ngựa này biết tìm lấy thức ăn bằng
cách dùng móng chân cào tuyết lên; chúng chẳng cần có lúa và chuồng trại
kín đáo.
Chỗ nào dừng chân, nơi đó là nhà của người Mông Cổ; ngày nào đối với họ
cũng tốt đẹp, đêm nào cũng dạ hội vui nhộn, họ thích nhất là ăn uống nhậu
nhẹt với bạn bè.
Trong thời kỳ này có một lần Thiết Mộc Chân hỏi đám cận tướng của
mình:
- Trong đời người điều gì làm cho mình thấy thích thú nhất?
