sự non yếu khiến Hốt Tất Liệt khó có thể hoàn thành sứ mệnh của
mình. Nếu các anh em ông từng chiến đấu ở châu Âu và Trung
Đông, Hốt Tất Liệt sống chủ yếu ở vùng đất của Mông Cổ phía nam
sa mạc Gobi, nơi ông có một triều đình riêng lớn và xa hoa hơn triều
đình hoàng gia Karakorum ở trung tâm Mông Cổ. Ông thích ăn uống
hơn là đánh trận. Ông tăng cân và mắc bệnh gout, nên việc làm một
thủ lĩnh quân sự tài giỏi trên lưng ngựa còn khó khăn hơn nữa. Sau
khi nhận được lệnh của anh trai là Hãn Mông Kha để nam tiến vào
Trung Hoa, quân đội của Hốt Tất Liệt giành được một số thắng lợi
nho nhỏ tại các vương quốc gần biên giới phía tây của nhà Tống.
Ông tiến quân rất chậm chạp để chuẩn bị thật kỹ càng cho cuộc
chiến chống quân Tống. Không chỉ gặp nhiều trở ngại trong việc mở
rộng lãnh thổ, mà ngay cả trong địa phận do chính mình cai trị, việc
tranh đấu phe phái giành quyền lực giữa các đạo sĩ và nhà sư càng
làm ông mất quyền kiểm soát lãnh thổ của mình.
Thay vì gửi tin thắng trận và các xe kéo cống phẩm về
Karakorum, Hốt Tất Liệt lại thường xuyên viện cớ cho việc chậm trễ
và các vấn đề đột xuất. Lời giải thích rộng lượng của các học giả
ủng hộ Hốt Tất Liệt là vì ông là một nhà lãnh đạo chín chắn và thận
trọng, và muốn hành động một cách có tổ chức chứ không bốc
đồng, và là người kết hợp nhuần nhuyễn các chiến thuật và quân
đội của cả Trung Hoa và Mông Cổ. Lời giải thích ít rộng lượng hơn
là ông thiếu tài năng quân sự của người Mông Cổ nhưng vẫn tránh
được thất bại nhờ động lực chung từ cả cuộc tiến công của quân
Mông Cổ, và tài võ nghệ xuất sắc của các tướng lĩnh dưới quyền.
