X
Swann nằm trong căn phòng dài và hẹp, tường quét vôi trắng. Một vùng
ánh sáng chói chang rọi xuống từ khung kính gắn trên mái nhà xiên xiên.
Đây là căn phòng dành cho người nghèo, mọi tiện nghi, trang hoàng đều
không có. Tất cả chỉ gồm một cái giường được che bằng một tấm màn
trắng, và một cái chai dưỡng khí với ống dài để thở. Một mùi đặc biệt khó
tả của bệnh tật, của cơ thể con người đang tàn lụi tràn ngập mùi hăng hăng
của chất sát trùng.
Swann nằm dài trên giường, hai cái gối kèm bên mình, mắt nhìn lên trần
nhà. Nhìn ông, người ta có thể đoán lúc trước ông cao lớn và rất khỏe
mạnh. Nhưng gương mặt gầy xọp với đôi má lõm sâu càng làm cái mũi
thêm dài ra, bây giờ chỉ còn là một vệt vàng khè có từng mảng mầu nâu, đặt
trên màu trắng của tấm vải trải giường. Hai bàn tay ông bất động. Mười đầu
ngón tay sưng phù. Các khúc xương sườn lồi ra đưa lên đưa xuống theo
nhịp thở ngắn.
Lúc ấy là giờ thăm bệnh. Paul đứng sát gẩn giường, bên cạnh là Mark
Boulia. Cả hai người vừa mới đến và Mark tế nhị giới thiệu Paul với người
bệnh. Paul hết sức trình bầy hoàn cảnh của mình và nôn nao chờ câu trả lời
của Swann lúc ấy đang chìm đắm trong suy tư.
Một lát sau, ông nhìn chàng tuổi trẻ và nói yếu ớt, giọng khàn khàn:
“Cậu giống anh ta lắm.”
Rồi ông lại ngước mắt ngắm khung kính ở trên lầu, và im lặng một lát
trước khi nói tiếp, cũng với một giọng mệt nhọc: “Gặp được cậu thật cũng
lạ! Sau những bất hạnh dồn dập, tôi thề là sẽ câm miệng như hến. Thật dại
dột đã nói ra! Nhưng cậu là con của Mathry, còn tôi, cuộc đời tôi đã tàn.
Vậy…”
