Abendroth chẳng liên quan gì đến việc trả thù cho Zoya hoặc thủ tiêu một
tên sĩ quan Einsatz sừng sỏ. Ta đã giữ cho Kolya và Vika còn sống. Ta đã
giữ cho chính mình còn sống. Hơi thở ấm sực của bọn ta bốc lên trên đầu,
tiếng phì phò của bọn ta khi ủng chìm sâu trong tuyết, mọi cảm giác mà
bọn ta trải nghiệm trên hành trình dài của mình - và bản thân trải nghiệm ấy
- tất cả những điều đó là vì cuối cùng, khi bị dồn vào chân tường, ta đã thể
hiện được chút can đảm. Khoảnh khắc tự hào nhất của đời ta vụt đến khi
bọn ta tạm nghỉ để lấy lại hơi và Vika, vừa kiểm tra ngón tay ta để chắc
chắn máu đã cầm, vừa thì thầm vào tai ta, "Cám ơn.”
Có một lúc Vika và Kolya cãi và về việc đi theo hướng nào. Vika chấm
dứt cuộc tranh luận bằng một cái lắc đầu hết kiên nhẫn, bước đi mà không
thèm nhìn xem là bọn ta có đi theo không. Sau cái vụ Mga ê chề ta không
còn chút niềm tin nào vào khả năng định hướng của Kolya nữa; ta đi theo
cô. Kolya giữ lập trường được vẻn vẹn tám giây trước khi vội vã theo bọn
ta.
Đâu đó trên đường đi ta đã kể cho cô nghe câu chuyện thực sự về việc tại
sao Kolya và ta đã lẻn ra khỏi Piter, băng qua phòng tuyến quân địch, và
cuối cùng lạc bước đến ngôi nhà nông trang dưới rặng thông. Ta hạ thấp
giọng để Kolya không nghe được, mặc dù ta cũng không nghĩ ra được là
mình đang phản bội ai nữa. Ta kể cho cô nghe về con gái viên đại tá, trượt
băng trên sông Neva; những kẻ ăn thịt người và các món hàng ghê tởm của
chúng treo lủng lẳng trên dây xích thả từ trần nhà; thằng nhóc Vadim đang
hấp hối và con gà trống của nó, Cục Cưng; con chó chống tăng chảy máu
trên tuyết và người lính Nga đã chết đứng lún sâu trong băng. Khi ta kể
xong câu chuyện, Vika lắc đầu nhưng không nói gì, và ta thấy lo là mình đã
kể với có quá nhiều.
Nhìn cô bước đi trong rừng, lặng lẽ và bền bỉ, khẩu súng tiểu liên quàng
qua vai, ta nhớ ra những gì Kolya đã kể với ta buổi sáng trước đó. Chiến
tranh đã làm thay đổi tất cả mọi người, nhưng dù thế đi nữa, vẫn thật khó
mà tin rằng mới bảy tháng trước cô còn là một sinh viên thiên văn học.
“Tôi hỏi cô câu này được không?”
