khuya sớm thiếu người chăm nom, con phải hẹn cho đúng ngày về". Con
tôi khóc mà thưa rằng: "Con đi chuyến này, nếu báo được thù cha thì đúng
nửa hoa giáp sẽ về phụng dưỡng mẹ. Nếu thù kia không trả được, thì con sẽ
không có ngày về!". Từ bấy đến nay, đã qua ba mươi sáu năm, tựa cửa chờ
con, không nơi nương tựa, tôi đành giả tiếng đi bói để chờ con. Hôm mới
đây, tôi đã được tin: sau khi lên cõi trần, con tôi thờ vua Lê, rất được tin
yêu. Nó đã từng làm thích khách, lẻn được vào dinh Vương Thông, nhưng
ba lần đâm đều không trúng cả. Khi vua Lê giảng hòa với Vương Thông,
cho Thông được toàn thân về nước, con tôi nghĩ mệnh vua là trọng, đã
không dám trái mệnh vua thì thù cha không bao giờ báo được. Nó bèn
trông về thủy cung, bái vọng tôi, rồi treo cổ lên cây tự sát, cách đây đã bốn
năm rồi. Việc đã chẳng ra làm sao, tôi muốn về ngay thủy phủ. Nhưng nghĩ
đến cái nghĩa cùng đi với nhau, sao nỡ vội dứt, tôi nán ở lại mươi ngày nữa
với Sơn cô.
-----
(6)Ngũ lăng: Một vùng đất cổ đời Hán, có tiếng là phồn hoa, khách
hào hoa các nơi đến tụ họp, chơi bời ở đấy rất nhiều.
(7) Tức Hồ Tây.
Nhà nho già nghe, động lòng thương xót. Cụ hỏi đến người thiếu nữ.
Thiếu nữ kéo vạt áo lau nước mắt, hé bộ răng nhỏ, cúi đầu thưa rằng:
- Thiếp không phải là người quái dị mà là vợ Sơn thần Đông Ngu. Khi
Hoàng Phúc làm quan trấn phủ, tính hay đào xẻ núi non, đã làm đoản
thương long mạch núi Mẫu Sơn. Vì thế, mạch Mẫu Sơn khô cạn. Phu quân
thiếp giận lắm, thường sai người rình đợi xe Hoàng Phúc đi qua thì quăng
đá cho gãy nát bánh xe để báo thù. Phúc đoán biết việc ấy, không dám qua
núi nữa. Phu quân thiếp bèn cưỡi hổ thần lên hầu Tinh quan tòa Nam Tào,
hỏi việc dưới nhân gian để mưu toan trả thù cho mẹ. Tinh quan đem sách
Thái Ất ra tính và nói: "Rồi đây Hoàng Phúc về triều, Vương Thông ra trấn,
