ba thuật làm chính, hai thuật làm kì”. Đấy là nói về đại lược.
Riêng Tôn Tử nói: "Thế đánh không ngoài kì chính, kì chính biến hóa thì vô
cùng. Kì chính tương sinh, xoay vần không dứt". Ai có công nghiên cứu thì
mới nắm vững, không có sự phân chia trước.
Nếu sĩ tốt chưa tập theo phép của ta, các quan chưa thuộc lệnh ta thì phải
chia làm hai thuật. Khi dạy đánh, ai nấy phải nhìn cờ nghe trống mà thay đổi,
phân hợp để biến hóa. Đây là phép dạy đánh.
Khi đã dạy xong, mọi người đều hiểu phép ta rồi, thì về sau như đuổi một
đàn dê, đều theo sự chỉ huy của người tướng, không cần phân biệt kì chính
nữa.
Tôn Tử nói: "Làm cho địch hữu hình, mà ta vô hình" là đạt đến chỗ cao sâu
của phép kì chính vậy.
Ta chỉ phân ra để dạy mà thôi, còn lâm cơ tạo ra thì không biết đâu là cùng.
Thái Tông nói: “Sâu sắc thay! Tào Công hẳn đã biết như thế, nhưng Tân thư
chỉ để truyền cho chư tướng mà thôi, chứ không chuyên bàn về phép kì chính".
Thái Tông hỏi: “Tào Công nói rằng "Kì binh là bàng kích" (đánh vào bên
cạnh) khanh nghĩ thế nào?"
Lí Tĩnh đáp: "Thần xem Tào Công chú giải về binh thư Tôn Tử có nói rằng:
"Quân ra trước mà hợp chiến là chính, ra sau là kì”. Như thế chẳng phải là
khác với bàng kích sao?”
“Thần cho rằng tất cả hợp lại là chính. Từ đó chia ra một phần là kì, không
câu nệ là trước sau hay bàng kích”.
Thái Tông hỏi: “Cái chính của ta làm cho địch tưởng là kì, cái kì của ta làm
cho địch tưởng là chính. Như thế có phải là khiến địch hữu hình không?
Lấy kì làm chính, lấy chính làm kì, biến hóa không thể đoán được, như thế
có phải là vô hình?”
(1)
Còn gọi là Mạnh Đức tâm thư Binh pháp do Tào Tháo soạn.
Lí Tĩnh bái phục mà thưa rằng: "Bệ hạ là bậc thần thánh hơn cả người xa,
thần không thể sánh kịp".
Thái Tông hỏi: "Lấy sự phân hợp để biến hóa thì kì chính ở chỗ nào?"
Lí Tĩnh đáp: "Người giỏi dùng binh thì không có gì là không chính, không
có gì là không kì, khiến địch không thể đoán được. Cho nên chính cũng thắng
mà kì cũng thắng.
