* *
Phàm quân ta mới thắng
1
...
Mưu. Mưu lạ có thể làm một lần mà không thể làm hai được. Ta có trí
mà địch không phải là không khôn, chỉ là trí của ta tính được trước, mà
địch thì chưa tính kịp, nên địch sa vào trí của ta. Nếu lại cứ đem mưu
trước mà làm thì ít khi không bị địch đem kế để phá kế vậy.
Đón chặn đường về. Đại khái dùng binh thì phải trong ngoài nương tựa
nhau mới thắng. Cúc-thành Ngỗi
2
đóng thành tự giữ, sai gọi con là Hàn ở
Đồ-hà về. Hàn nói: “Quân địch nhiều quân ta ít, khó lấy sức mà thắng
được, xin làm binh kỳ ở ngoài, cùng với quân gián điệp mà đánh. Nếu dồn
quân làm một thì địch được chuyên ý đánh thành, không phải đắc sách”.
Ngỗi theo lời. Vũ-văn đại nhân là Tất-độc
3
nghe tin nói rằng: “Hàn không
vào thành, sợ có thể làm lo cho ta, nên đánh trước đi”. Bèn chia sai mấy
nghìn quân kỵ đánh úp Hàn. Hàn đặt quân phục để chờ, hăng đánh, đều
bắt được cả. Thừa thắng rồi khinh tiến, sai gián sứ về nói với Ngỗi đem
quân cả đánh. Mới bắt đầu giao phong, Hàn đem nghìn quân kỵ do một
bên thẳng vào dinh địch, buông lửa đốt. Quân địch cả thua.
_______________________________________
1.
Trích Hổ trướng khu cơ, chương “Dạy quân đánh giặc” đoạn 11, đây
xin bỏ, xem ở sau.
2.
Cúc-thành Ngỗi: tức là Mộ-dung Ngỗi, thiền vu nước Tiên-ty. Thời Tấn
Mẫn-đế, bị Đông Di hiệu úy là Thôi Bí âm kết với nước Cao-cú-ly và bọn Vũ-
văn và Đoàn Quốc đến đánh. Cúc-thành tức là chỗ Ngỗi đóng đô.
3.
Vũ-văn: Quân trưởng Tiên-ty, họ là Vũ-văn, đời đời tập phong là đại
nhân. Tất-độc tức là Vũ-văn Tất-độc. Đại nhân tức là quân trướng của Tiên-ty.
*
* *
Sách Yên thủy thần kinh:
Liệu địch mà xuất kỳ kế. Kỳ lại ra kỳ, kỳ không có hạn; diệu mà rất diệu,
diệu thật không cùng. Nam mà đánh bắc, bắc lại phòng nam. Đông mà ngờ tây,
tây phòng đông trước. Tuy nói quyền mưu không thể đặt trước, nhưng phải
phòng trước thời; biến cố không thể dè trước, nhưng phải phòng lo toan. Biến
