Đánh trận ở núi gò, thì không ở dưới chỗ cao, không nhìn xuống chỗ sâu,
không xông vào chỗ hẹp, không đi ra xa quá. Đánh trận ở trong rừng, không
liền nhau thì không ruổi chạy. Đánh trận ở gò đống thì không xuống chỗ hẳm.
Đánh trận ở gò bằng thì không lìa ra xa.
*
* *
Sách Yên thủy thần kinh:
Phàm đánh trận ở núi thì ta phải ở nơi cao, cắt đứt đường vận lương của
địch, đặt quân phục và khiêu chiến, đó là lý tất thắng.
Phàm đánh trận ở chằm, thì nương theo cỏ nước, dựa lưng vào cây cối, lợi ở
phép đặt phục và khiêu chiến, làm như thế tất thắng.
Phàm đánh trận ở núi hang, thì ta phải ở nơi cao, tiện về cỏ nước, lợi ở đặt
phục, hay hư trương ở nơi khác làm nghi binh, thì địch thua ngay.
Hỏi: Gặp địch ở nơi khe hang, ở bên chỗ hiểm trở, địch nhiều ta ít thì làm
thế nào? - Trả lời: Phàm gặp địch ở nơi đó, phải hành động gấp để đi ngay,
không được thong thả. Nếu thình lình mà gặp, dẫu quân nhiều cũng không
dùng được. Trước hết phải kén quân khinh nhuệ cho ở trước hò reo đánh trống
mà thừa cơ. Địch hẳn rối loạn thì ta đánh, đừng ngần ngại. Bằng nó vững luỹ
để giữ thì để nó ở chỗ hẹp, rồi tùy nghi mà đối phó, hoặc hư trương làm nghi
binh, hoặc ngầm đặt quân phục, tùy theo thế mà đánh thì phải thắng.
Hỏi: Hai núi giáp nhau mà đất thì rất hẹp, bỗng gặp giặc thì làm thế nào? -
Trả lời: Đó gọi là đánh trận ở núi hang. Tuy nhiều chống ít, quân giỏi nhẹ chân
của ta cầm binh khi sắc đi hàng đầu, chia bày bộ kỵ nấp ở bốn phía, chẳng thấy
được quân, rồi dời dinh ra ngoài núi mà tỏ bảo cho giặc biết, sai tiền đội thay
phiên tiếp nhau ra khiêu chiến, làm cho giặc không được nghỉ ngơi, lấy nhàn
đổi nhọc, thì đánh phải thắng.
Như giặc chiếm nơi cao, đó là nó giữ được nơi hiểm; ta không nên đánh, nên
lui mà tìm nơi vợ con và kho chứa của giặc để đánh và đặt quân phục ở đường
trọng yếu. Giặc hẳn phải bỏ nơi hiểm mà đi cứu. Ta nhân lúc giặc mất chỗ
hiểm, nổi quân phục mà đánh, quân chính trở lại hợp đánh, đánh là phải thắng.
Như gặp giặc chạy vào trong chốn núi chằm, đó là nó giữ được đất hiểm,
đánh thì nó lui lánh. Tìm ngay chỗ hiểm mà giữ, rồi chia quân làm ba chi, một
làm kỳ, hai làm chính, khiến quân kỳ mai phục, quân chính thì đánh, giả cách
