174.- DÙNG NGƯỜI:
Lính chưa thân thiết với mình mà đã phạt chúng thì chúng không phục, nếu
chúng không phục thì khó dùng. Khi lính đã thân thiết với mình mà sự trừng
phạt không thi hành thì cũng không dùng được. Cho nên lấy văn mà sai khiến
chúng, lấy võ mà sửa trị chúng, đó là phép dùng người. Mệnh lệnh mà mình đã
tự thi hành rồi đem ra dạy dân thì dân sẽ phục, mệnh lệnh mà mình tự thi hành
rồi đem ban bố cho dân thì sẽ được hợp ý.
MẠC HẠ
175.- CHỌN LỰA NHÂN VIÊN CHO MẠC PHỦ (BỘ TƯ LỆNH):
Chọn hai người cho việc thiên văn: Xem sao, xem lịch, xét phong thổ, khí
hậu, chọn ngày giờ, quan sát các việc thiên tai quái dị.
Chọn hai người coi việc địa lợi: xét hình thế đất đai lợi hại, xa gần, khó dễ.
Chọn hai người coi việc coi việc binh pháp: giảng luận binh pháp, luyện tập
việc binh.
Chọn hai người coi việc thư toàn (kế toán): ghi chép lương hướng, quân số,
khí giới.
Chọn hai y sĩ: để điều trị quan nhân.
Chọn ba du sĩ (điệp viên hay thám tử): để làm việc gián điệp, tuần thám.
Chọn bốn người coi việc thư từ (công văn): để soạn thảo các từ, trát,
chương, sớ, viết các bài tấu, biểu.
176.- DÙNG PHÉP KỲ (TRÁI VỚI PHÉP CHÍNH):
Cầm quân mười vạn, biết bao nhiêu là sĩ tốt phải chết vì xông pha nguy
hiểm, cho nên không thể dùng phép kỳ.
Đem quân đi đường ngàn dặm, gặp biết bao nhiêu là gián điệp tài nghề thần
diệu nên cũng không thể dùng phép kỳ.
Ta xem các nhà chuyên dùng phép kỳ, hễ mưu kế lập sẵn rồi thì thành công,
còn nếu gặp đánh bất ngờ thì phải thất bại, thực có trường hợp như thế.
Há chẳng phải quân cảm tử chẳng giúp tướng súy, gián điệp chẳng được
tưởng thưởng công khai! Ân huệ đã cảm động được lòng người, nghĩa khí đã
kết thành, thế mà thường phải lo sợ không rằng được, huống hồ là tướng súy
chẳng từng trải gian lao, huống hồ là lương hướng không sẵn sàng, bấy giờ gặp
