hạn như một căn bệnh hay một cái chết mà chúng ta coi là tự nhiên), người
này phải bị giết chết. Một động cơ khác là quan niệm chung rằng những
người láng giềng là những kẻ có bản chất xấu xa, thù địch, cấp thấp và
nguy hiểm; do đó đáng bị trừng trị, bất kể họ có hành động thiếu thiện chí
nào gần đây hay không. Tôi đã trích dẫn một ví dụ ở New Guinea trong
chương 3: câu trả lời của một người đàn ông Wilihiman Dani với một
người phụ nữ Dani về việc tại sao ông ta cố gắng giết người Widaia Dani
("Những người đó là kẻ thù của chúng ta, tại sao chúng ta không nên giết
chúng - chúng không phải là con người.")
Bên cạnh các cuộc xung đột vì yếu tố con người và động vật, tranh chấp đất
đai cũng thường xuyên được xem như động lực chiến tranh. Ví dụ điển
hình là cuộc tranh chấp đất đai tôi đã đề cập ở chương 1, giữa những người
bạn miền núi New Guinea của tôi với người láng giềng miền sông nước về
đường sườn núi giữa hai làng.
Những nguyên nhân sâu xa
Các động cơ dẫn đến chiến tranh do thành viên ở các xã hội quy mô nhỏ kể
ra - gồm phụ nữ, trẻ em, đầu người, v.v… - không phải là toàn bộ danh
sách các động cơ. Tuy nhiên, có thể hiểu rõ được vì sao những động cơ
được kể không phải là lời giải thích thỏa đáng cho chiến tranh truyền thống.
Láng giềng của mọi người đều có phụ nữ, trẻ em, đầu người và xác người
để ăn, nhiều hoặc hầu hết những người láng giềng trong xã hội truyền
thống đều có vật nuôi, thực hành phép thuật và có thể bị xem là kẻ xấu.
Ham muốn sở hữu hoặc tranh chấp về những người và vật này không hẳn
gây ra chiến tranh. Ngay cả trong các xã hội đặc biệt hiếu chiến, phản ứng
thông thường đối với một tranh chấp phát sinh là cố gắng giải quyết trong
hòa bình, ví dụ, bằng cách trả tiền bồi thường (chương 2). Chỉ khi nỗ lực
giải quyết một cách hòa bình thất bại thì bên bị tổn hại mới dùng đến chiến
tranh. Vậy tại sao một số dân tộc có nhiều khả năng thất bại trong những
cuộc đàm phán bồi thường hơn những nhóm khác? Tại sao lại có những sự
