Bảng 8.1 liệt kê các nguyên nhân chính gây tử vong hay chấn thương trong
bảy dân tộc truyền thống mà tư liệu có thể thu thập được. Cả bảy dân tộc
sống trong hoặc gần vùng nhiệt đới và đều sống bằng cách săn bắt - hái
lượm, trừ hai dân tộc (tộc người Cao nguyên New Guinea và Kaulong)
kiếm sống chủ yếu bằng cách trồng trọt. Hiển nhiên, mỗi dân tộc truyền
thống khác nhau đối mặt với những mối nguy hiểm khác nhau có liên quan
đến môi trường sống của họ. Ví dụ, chết đuối và bị cuốn ra biển trên một
tảng băng trôi là những rủi ro của tộc người Inuit ở bờ biển Bắc Cực nhưng
không xảy ra với người !Kung ở sa mạc Kalahari, trong khi bị đè chết bởi
cây đổ, bị rắn độc cắn là rủi ro mà người lùn Aka và Ache phải đối diện
nhưng không xảy ra với người Inuit. Việc rơi vào một hang động ngầm bị
sụp xuống là nguy cơ chỉ xảy ra với tộc người Kaulong mà không phải bất
kỳ nhóm nào khác trong số bảy dân tộc được nêu, bởi chỉ có người
Kaulong sống trong môi trường có nhiều hang động ngầm có trần rất mỏng.
Bảng 8.1 rõ ràng đã đánh đồng sự khác biệt giữa giới tính và các nhóm tuổi
trong mỗi xã hội: mặc dù tai nạn giết chết đàn ông nhiều hơn phụ nữ đối
với các tộc người Ache, !Kung và nhiều dân tộc khác, không chỉ vì việc săn
bắt của đàn ông nguy hiểm hơn việc hái lượm của phụ nữ, mà còn vì đàn
ông có xu hướng liều lĩnh hơn phụ nữ. Tuy nhiên, Bảng 8.1 vẫn cung cấp
đủ thông tin để đi đến một số kết luận.
Bảng 8.1. Các nguyên nhân dẫn đến tử vong và chấn thương do tai nạn
Ache
(Paraguay)
1. Rắn độc
2. Báo đốm, sét đánh, lạc đường
3. Cây đổ, bị ngã từ trên cây, nhiễm trùng do vết cắn côn
trùng và trầy xước do gai đâm, cháy rừng, chết đuối, phơi
mình dưới điều kiện thời tiết xấu, bị thương do búa rìu
!
Kung 1. Mũi tên tẩm độc
