tích cực hơn vào ban đêm. Phụ nữ !Kung luôn đi tìm thức ăn theo nhóm,
liên tục gây tiếng ồn và nói chuyện lớn tiếng để đảm bảo động vật không bị
bất ngờ, luôn quan sát dấu vết và tránh chạy nhảy (vì điều này sẽ kích động
loài động vật ăn thịt tấn công). Nếu có bóng dáng động vật ăn thịt ở xung
quanh, người !Kung có thể hạn chế việc đi ra khỏi trại của họ trong vài
ngày.
Hầu hết các tai nạn do động vật, rắn, cây đổ, ngã từ trên cây, cháy rừng,
phơi mình dưới điều kiện thời tiết xấu, bị lạc, chết đuối, côn trùng cắn và
gai đâm - đều có liên quan đến việc ra ngoài tìm thức ăn hoặc sản xuất
lương thực. Hầu hết các tai nạn như vậy có thể tránh được bằng cách ở nhà
hoặc ở trong trại, nhưng điều này sẽ dẫn đến việc không có thức ăn. Những
mối nguy hiểm từ môi trường minh họa rõ nguyên tắc Wayne Gretzky:
"Nếu không thử ghi bàn, bạn sẽ không đá hụt nhưng chắc chắn cũng không
có bàn thắng nào." Những người nông dân và những người kiếm ăn truyền
thống, thậm chí còn hơn cả Wayne Gretzky khi phải cân bằng giữa những
mối nguy hiểm và nhu cầu thường trực phải ghi bàn liên tục. Tương tự,
những cư dân thành phố hiện đại có thể tránh được nguy hiểm lớn nhất của
cuộc sống đô thị là tai nạn xe hơi, bằng cách ở nhà và tránh đối diện với
hàng ngàn người khác đang phóng xe thất thường từ 100 đến 160km/giờ
trên đường cao tốc. Nhưng công việc và việc mua sắm của chúng ta hầu hết
đều phụ thuộc vào việc lái xe.
Cảnh giác
Các dân tộc truyền thống làm thế nào để thích nghi với thực tế rằng họ luôn
sống khi những mối nguy hiểm từ môi trường luôn rình rập? Phản ứng của
họ bao gồm việc hoang tưởng có căn cứ, phản ứng tôn giáo (sẽ được thảo
luận trong chương 9) và nhiều lối sống cũng như thái độ khác.
Người !Kung luôn cảnh giác. Trong khi tìm kiếm thức ăn hoặc đi xuyên
qua các bụi cây, họ luôn quan sát, lắng nghe tiếng động vật và con người;
đồng thời luôn kiểm tra dấu để lại trên cát để suy đoán đó là dấu vết được
