đề "tôn giáo" phát sinh vào lúc nào trong quá trình tiến hóa của con người,
tôi đoán rằng: đó là theo quá trình bộ não của chúng ta trở nên tinh vi hơn.
Hơn 15.000 năm trước đây, người Cro-Magnon đã bắt đầu may quần áo
theo số đo, phát minh ra các công cụ mới và tạo ra những bức tranh tuyệt
vời về động vật và con người nhiều màu sắc trên các vách của các hang
động ở Lascaux, Altamira và Chauvet, trong những hốc sâu nơi chỉ có thể
nhìn thấy bằng ánh nến và làm dấy lên những cảm xúc về tôn giáo ở những
du khách hiện đại. Dù việc kích thích những cảm xúc này có phải là chủ
đích của những người cổ đại hay không, bộ não của họ chắc chắn đã đủ
phức tạp như người hiện đại để có khả năng giữ vững những niềm tin có
đầy đủ các thuộc tính như tôn giáo. Còn đối với người Neanderthal, bằng
chứng được tìm thấy khẳng định họ trang trí xác chết với các sắc tố màu
vàng nâu và có tập tục chôn người chết. Tôi có căn cứ để cho rằng tổ tiên
của chúng ta đã có các niềm tin tôn giáo trong ít nhất hơn 60.000 năm lịch
sử của loài Homo sapiens có tập tính hiện đại và có lẽ từ trước đó nữa.
Bảng 9.2. Ví dụ về các niềm tin siêu nhiên giới hạn trong một số tôn giáo
đặc biệt
1. Thần khỉ có thể vượt hàng ngàn cây số chỉ với một cú lộn nhào (Hindu).
2. Bạn có thể cầu xin các linh hồn bằng cách ở trong một nơi cô lập không
có thức ăn, nước uống trong 4 ngày và cắt đứt một đốt ngón tay bên trái
của mình (Thổ dân Crow).
3. Một người phụ nữ không quan hệ với bất kỳ người đàn ông nào nhưng
mang thai và hạ sinh một cậu bé, cơ thể của cậu sau khi chết đã được mang
đến một nơi gọi là thiên đường, thường được miêu tả là ở trên trời (Công
giáo).
4. Một pháp sư, người được trả công để làm phép, ngồi trong một căn nhà
ánh sáng lập lờ cùng với những người lớn trong làng và tất cả đều nhắm
