nhất, làm thế nào để diệt cỏ dại, bón phân, thoát nước và tưới cây. Khi đi
săn bắn, người !Kung nghiên cứu và giải thích các dấu vết của động vật, từ
đó ước tính số lượng, khoảng cách, tốc độ, hướng di chuyển của con mồi,
quan sát hành vi của các loài động vật khác để thu thập manh mối của con
mồi. Ngư dân và thủy thủ không cần la bàn hay các công cụ khác mà vẫn
có thể định hướng bằng sự hiểu biết quỹ đạo của mặt trời và các ngôi sao,
gió, thủy triều, độ phản quang của những đám mây, chim biển, sự phát
quang sinh học dưới đại dương và các dấu hiệu định hướng khác. Mọi dân
tộc đều phòng thủ, cảnh giác trước những cuộc tấn công của kẻ thù, tổ chức
liên minh và lên kế hoạch phục kích để tấn công kẻ thù trước.
Đối với các dân tộc truyền thống hơn, thậm chí đúng hơn với xã hội hiện
đại, mức độ hiệu quả của những phương pháp này có giới hạn và có những
khu vực quá lớn ngoài tầm kiểm soát của họ. Sản lượng cây trồng bị ảnh
hưởng bởi những yếu tố không thể đoán trước như hạn hán, lượng mưa,
mưa đá, gió bão, nhiệt độ và côn trùng gây hại. Sự di chuyển của các loài
động vật nhiều khả năng là ngẫu nhiên. Hầu hết bệnh tật đều nằm ngoài khả
năng kiểm soát của người truyền thống vì giới hạn của kiến thức y học.
Như những người phụ nữ Israel cầu nguyện nhưng không thể kiểm soát
đường bay của tên lửa, nhiều việc vẫn nằm ngoài tầm kiểm soát của các
dân tộc truyền thống dù họ đã làm hết sức mình. Họ và cả chúng ta luôn
chống lại việc thụ động và không làm gì. Sự thụ động làm cho họ và chúng
ta lo lắng, cảm giác bất lực, dễ mắc sai lầm. Đó là lúc các dân tộc truyền
thống và cả chúng ta ngày nay, hướng về việc cầu nguyện, các nghi lễ,
điềm báo, ma thuật, những điều cấm kỵ, mê tín dị đoan và pháp sư. Khi tin
rằng những biện pháp này có hiệu quả, họ và chúng ta trở nên ít lo lắng,
bình tĩnh và tập trung hơn.
Nhà dân tộc học Bronislaw Malinowski nghiên cứu quần đảo Trobriand
gần New Guinea, nơi người dân đánh bắt cá ở hai kiểu địa hình khác nhau
đòi hỏi phải có những phương pháp đánh bắt khác nhau: trong khu vực
vịnh nước yên được che chở, họ có thể rải chất độc vào một vùng nước và
