đó, họ có thể trao đổi từ ngữ, ý tưởng và hành vi. Một điều gì đó đã gây ra
sự đa dạng hóa ngôn ngữ, duy trì sự phân tách này ngay cả trong quá khứ
và trong điều kiện truyền thống bất chấp mọi tiếp xúc và trao đổi.
Bất kỳ ai trong chúng ta trên 40 tuổi đều có thể nhận thấy rằng ngôn ngữ
thay đổi thậm chí chỉ trong một vài thập kỷ, với một số từ không còn được
sử dụng, các từ mới được đặt ra và cách phát âm cũng thay đổi. Ví dụ, bất
cứ khi nào tôi trở lại Đức, nơi tôi từng sống vào năm 1961, những người trẻ
ở Đức luôn phải giải thích cho tôi một số từ mới trong tiếng Đức (ví dụ, từ
mới Händi để chỉ điện thoại di động không tồn tại hồi năm 1961), và tôi thì
vẫn còn sử dụng những từ Đức cổ không còn được sử dụng kể từ năm đó
(ví dụ, jener/jene để chỉ "cái đó/những cái đó"). Nhưng dĩ nhiên người trẻ ở
Đức và tôi vẫn có thể hiểu nhau. Tương tự như vậy, những độc giả Mỹ ở độ
tuổi dưới 40 có thể không còn hiểu được một số từ tiếng Anh phổ biến
trước đây như "ballyhoo" ("lời phỉnh gạt"), thay vào đó, bạn thường xuyên
sử dụng hàng ngày động từ "Google" và dạng tiếp diễn của nó "Googling"
("tìm kiếm bằng Google") - chúng không hề tồn tại trong thời thơ ấu của
tôi.
Sau một vài thế kỷ phát triển độc lập trong hai cộng đồng bị ngăn cách về
địa lý bắt nguồn từ một cộng đồng duy nhất ban đầu, tiếng địa phương của
mỗi cộng đồng này sẽ trở nên khó hiểu đối với cộng đồng còn lại: ví dụ, sự
khác biệt tương đối giữa tiếng Anh-Mỹ và tiếng Anh-Anh, sự khác biệt lớn
hơn giữa tiếng Pháp-Québec và tiếng Pháp-Pháp; sự khác biệt mạnh mẽ
giữa tiếng Afrikaans và tiếng Hà Lan. Sau 2.000 năm phân tách, tiếng địa
phương của những cộng đồng này đã trở nên quá khác nhau để có thể hiểu
được, mặc dù đối với những nhà ngôn ngữ chúng rõ ràng vẫn có liên quan,
chẳng hạn như tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Rumani có nguồn
gốc từ tiếng La-tinh, hoặc tiếng Anh, tiếng Đức và các ngôn ngữ thuộc họ
Đức khác có nguồn gốc từ tiếng Đức nguyên thủy. Cuối cùng, sau khoảng
10.000 năm, sự khác biệt này lớn đến mức các nhà ngôn ngữ sẽ xác định
chúng là các ngôn ngữ không có liên quan.