tuyết, hay bởi vì anh ta bị ảo giác và tưởng nhầm cô vợ mình là gã dự báo
tài chính.
Tất cả điều này có thể dẫn đến các bệnh lý trong quá trình ra quyết định
của chúng ta? Bằng cách nào?
Hãy tưởng tượng rằng, như Paul Slovic và cộng sự của ông đã trình bày,
con người thường thích chi tiền cho bảo hiểm khủng bố hơn là bảo hiểm
thông thường (mà thực ra loại bảo hiểm này cũng bao gồm cả nguy cơ
khủng bố cùng với nhiều thứ khác).
Những hiện tượng Thiên Nga Đen mà chúng ta tưởng tượng, thảo luận
và lo ngại không giống với những thứ sẽ trở thành Thiên Nga Đen thực sự.
Chúng ta đã phí công lo lắng về những chuyện “không đâu”, và để biết
được nguyên nhân vì sao, hãy cùng xem xét tiếp.
Sự mù tịt về Thiên Nga Đen
Câu hỏi đầu tiên về nghịch biện của nhận thức về Thiên Nga Đen như
sau: Làm thế nào một số hiện tượng Thiên Nga Đen lại bị thổi phồng quá
mức trong tâm trí của chúng ta trong khi nội dung chính của cuốn sách này
lại nói về việc chúng ta thờ ơ với Thiên Nga Đen?
Câu trả lời chính là có hai biến thể của các biến cố hiếm: a) những hiện
tượng Thiên Nga Đen được tường thuật lại, được trình bày trong các buổi
diễn thuyết và được lặp đi lặp lại thường xuyên trên tivi, và b) những hiện
tượng không ai nhắc đến, bởi chúng không thuộc về một hình mẫu nào cả -
những thứ khiến bạn cảm thấy xấu hổ khi thảo luận công khai bởi chúng
dường như không hợp lý chút nào cả. Tôi hoàn toàn có thể khẳng định rằng
chính bản chất con người đã khiến chúng ta đánh giá quá cao phạm vi tác
động của các hiện tượng Thiên Nga Đen “nhóm a”, nhưng lại đánh giá thấp
một cách trầm trọng mức độ tác động của “nhóm b”.
Quả thật, những người mua vé số đã đánh giá quá cao khả năng trúng
giải bởi chỉ mơ mộng về khoản thưởng hấp dẫn - thật ra, họ mù quáng đến