cả những thông tin cần thiết. Cuộc đời Onassis là một chuỗi những nỗ lực
kết thân với những người giàu có, nổi tiếng và theo đuổi (cũng như sưu tập)
phụ nữ. Ông ta thường thức dậy vào buổi trưa. Nếu cần được tư vấn pháp
lý, ông ta sẽ triệu tập các luật sư của mình đến một hộp đêm nào đó ở Paris
lúc hai giờ sáng. Người ta nói Onassis có một sức hấp dẫn không cưỡng nổi
- điều đã giúp ông chiếm được thiện cảm của mọi người.
Chúng ta hãy thôi bàn về giai thoại này. Có thể có một hiệu ứng “điên vì
tình cờ” ở đây, hiệu ứng của việc tạo ra mối liên hệ tình cờ giữa thành công
và thói quen làm việc của Onassis. Có thể tôi không bao giờ biết được
Onassis tài giỏi hay may mắn, dù luôn tin rằng sự thành công của người
đàn ông này là nhờ sức hấp dẫn của chính bản thân ông. Thế nhưng, tôi vẫn
có thể kiểm tra thói quen làm việc đó của người này bằng cách xem xét
nghiên cứu thực nghiệm về mối liên hệ giữa thông tin và hiểu biết. Vì thế,
tuyên bố cho rằng kiến thức bổ sung về các hoạt động kinh doanh hàng
ngày có thể chẳng có ích lợi, thậm chí còn độc hại là tuyên bố gián tiếp
nhưng lại rất hợp lý.
Hãy cho hai nhóm người xem một bức hình thật mờ của một vòi dẫn
nước chữa cháy, đủ mờ để họ không nhận ra đó là gì. Đối với nhóm thứ
nhất, ta tăng độ phân giải của bức hình lên một cách chậm rãi, trong mười
bước. Đối với nhóm thứ hai, ta tăng độ phân giải lên nhanh hơn, trong năm
bước. Hãy dừng lại ở mức mà hai nhóm đều nhận được độ phân giải hình
ảnh giống nhau và yêu cầu từng người nói xem đó là hình gì. Những người
ở nhóm nhìn thấy ít bước trung gian hơn có thể nhanh chóng nhận ra đó là
vòi dẫn nước. Vậy bài học gì ở đây? Càng nhận được nhiều thông tin, mọi
người càng hình thành nên nhiều giả thuyết, và sẽ càng bị chệch hướng
hơn. Họ chứng kiến nhiều tiếng ồn ngẫu nhiên hơn và tưởng đó là thông
tin.
Vấn đề là tư tưởng của chúng ta thật khó chịu: một khi đã đưa ra lý
thuyết, chúng ta sẽ không thể thay đổi được suy nghĩ của mình - vì thế
những ai cản trở ta phát triển các lý thuyết của mình tốt hơn hết là nên biến
đi chỗ khác. Khi phát triển ý kiến dựa trên những bằng chứng không thuyết
phục, bạn sẽ khó giải thích được các thông tin xảy ra sau đó nếu chúng mâu
