Và trong chừng mực nào đó, chúng ta hiểu được làm cách nào mà một
cuộc khủng hoảng như thế lại xảy ra. Một mạng lưới là tập hợp gồm các
yếu tố được gọi là các giao điểm - các giao điểm này được kết nối với nhau
qua một đường dẫn; các sân bay trên thế giới thiết lập nên một mạng lưới,
giống như mạng www, các mạng xã hội và các lưới điện. Có một nhánh
nghiên cứu với tên gọi “lý thuyết mạng” - lý thuyết nghiên cứu quá trình tổ
chức của các mạng đó và sự liên kết giữa các giao điểm của những mạng
này với sự hợp tác của các nhà nghiên cứu như Duncan Watts, Steven
Strogatz, Albert-Laszlo Barabasi và nhiều người khác nữa. Tất cả họ đều
hiểu về toán học Cực độ và sự bất hợp lý của đường cong hình chuông
Gauss. Họ đã khám phá ra thuộc tính sau đây của các mạng: có một sự tập
trung giữa một vài giao điểm có vai trò như những điểm kết nối trung tâm.
Các mạng thường có xu hướng tự tổ chức quanh một cấu trúc tập trung cực
độ: một vài giao điểm được kết nối quá mức, trong khi những giao điểm
khác lại không được như thế. Sự phân bổ các điểm kết nối này có một cấu
trúc thang bậc theo kiểu mà chúng ta sẽ thảo luận trong Chương 15 và 16.
Sự tập trung theo kiểu này không giới hạn trong phạm vi Internet; nó xuất
hiện trong đời sống xã hội (một lượng người nhỏ được kết nối với những
người khác), trong các lưới điện và các mạng truyền thông. Có vẻ như điều
này càng khiến cho các mạng lưới trở nên mạnh mẽ hơn: tổn thương ngẫu
nhiên xảy ra với hầu hết các bộ phận của mạng lưới đó sẽ không gây ra ảnh
hưởng đáng kể bởi chúng có thể tác động mạnh đến một điểm có độ kết nối
kém. Nhưng nó cũng khiến các mạng càng dễ bị tác động bởi Thiên Nga
Đen. Hãy nghĩ xem điều gì sẽ xảy ra nếu có sự cố với một giao điểm quan
trọng. Sự cố mất điện ở miền đông bắc nước Mỹ suốt tháng 8 năm 2003,
gây ra tình trạng vô cùng hỗn loạn, là một ví dụ hoàn hảo về những gì có
thể xảy ra nếu một trong các ngân hàng lớn phải trải qua hiện nay.
Nhưng các ngân hàng còn ở trong tình huống tồi tệ hơn nhiều so với
Internet. Ngành tài chính không có cái đuôi dài nào đáng kể! Chúng ta sẽ
khấm khá hơn rất nhiều nếu có một môi trường sinh thái khác biệt, nơi các
tổ chức tài chính bị sụp đổ và nhanh chóng bị thay thế bởi các tổ chức mới,
do đó phản ánh được sự đa dạng của các doanh nghiệp Internet và sự phục
