vực sách phi tiểu thuyết (20 trong số gần 8000 cuốn sách đại diện cho một
nửa doanh thu).
Ở đây xin lưu ý rằng không phải tất cả đều có tính bất định. Trong một
số tình huống, bạn có thể có sự tập trung của quy luật 80/20 với các thuộc
tính rất có thể dự đoán và theo dõi được - điều cho phép đưa ra quyết định
rõ ràng vì bạn có thể xác định trước vị trí của mức 20% đầy ý nghĩa đó.
Những tình huống này rất dễ kiểm soát. Ví dụ, Malcolm Gladwell đã viết
trong một bài báo trên tờ The New Yorker rằng phần lớn các hành động lạm
dụng/ngược đãi tù nhân đều do một số lượng nhỏ những tên cai ngục tàn ác
gây ra. Hãy thanh lọc những tên cai ngục này và khi đó tỷ lệ lạm dụng tù
nhân sẽ giảm một cách đáng kể. (Ngược lại, trong lĩnh vực xuất bản, bạn
không biết trước được cuốn sách nào sẽ giành chiến thắng.
Đối với các cuộc chiến cũng vậy, vì bạn không biết trước được xung đột
nào sẽ giết chết một phần cư dân của hành tinh này).
Cỏ và cây
Ở đây tôi xin tóm tắt và nhắc lại các luận cứ đã được trình bày xuyên
suốt cuốn sách này. Các phép đo về tính bất định được dựa trên đường cong
hình chuông rõ ràng không chú ý đến xác suất, tác động của những bước
nhảy mạnh hoặc của những điểm gián đoạn, và do đó không thể áp dụng
trong Extremistan. Việc sử dụng chúng cũng giống như tập trung vào đám
cỏ và bỏ qua những cái cây (to). Mặc dù hiếm xảy ra trường hợp không thể
dự đoán được những độ lệch lớn, nhưng chúng ta không thể gạt bỏ chúng
như những yếu tố ngoại lai, bởi chúng có tác động tích lũy rất lớn.
Phương pháp nhìn nhận thế giới theo kiểu truyền thống của Gauss bắt
đầu bằng việc tập trung vào những thứ bình thường, sau đó mới đến các
trường hợp ngoại lệ hoặc những cái gọi là yếu tố ngoại lai. Nhưng còn có
một cách nữa, đó là bắt đầu xem xét các trường hợp ngoại lệ rồi sau đó mới
đến những thứ bình thường với tư cách là yếu tố phụ thuộc.
Tôi đã nhấn mạnh rằng có hai biến thể của tính ngẫu nhiên, khác nhau về
chất, như nước và không khí. Một cái không quan tâm đến các biến cố cực
