chỉ nói thôi, làm sao để con có thể thấy được những điều này mới là khó, tuy nhiên không
phải là không thể. “Chỉ cần ta dốc sức để làm việc thiện, ông Trời sẽ biết” –
Witte cha đã cố gắng để con thấm nhuần ý nghĩ đó. Và, ông cũng nói về những kẻ làm
điều xấu với sự phê phán rất nghiêm khắc, đây cũng là cách để khuyến khích con hướng
thiện.
Tuy nhiên, phương pháp khuyến khích con làm điều thiện có đôi chút khác với việc
khuyến khích con học. Nếu nói gọn trong một câu thì phương châm của Witte cha sẽ là “Học
tập sẽ giúp ta trở nên giàu có, còn làm điều thiện ta sẽ được trời ban thưởng”. Nếu một ngày
học tập chăm chỉ sẽ được 1 pê-ni, nhưng nếu làm sai điều gì sẽ mất đi 1 pê-ni đó.
Ông viết về điều này như sau: “Thi thoảng con trai tôi có nói với tôi “Hôm nay con đã
làm sai mất rồi, chắc là con sẽ không được nhận tiền nữa”. Nghe điều này tôi rất vui, muốn
thưởng cho con gấp đôi, nhưng tôi vẫn nói: “Thế ah, cha không biết đấy. Vậy ngày mai con
nhớ làm điều tốt để bù lại nhé!”. Dùng tiền để khích lệ con học có thể khiến người ta thấy là
không hay, nhưng đấy chính là ý nghĩa của việc “học tập mang lại sự giàu có”. Witte cha viết
“Đúng là hơi buồn cười, nhưng tôi trả 1 pê-ni cho 1 ngày học tập của con, để con tôi hiểu
được phải vất vả thể nào mới có thể được trả công. Như thế con cũng học được cách sử dụng
đồng tiền cho có ý nghĩa. Nếu mua kẹo thì sẽ hết ngay mà chẳng được gì, nếu mua sách, mua
đồ dụng học tập sẽ còn mãi. Hơn nữa, vào ngày Giáng sinh, có thể mua quà cho bạn bè và
cho những gia đình nghèo, điều đó sẽ giúp con thấy ý nghĩa hơn rất nhiều.”
Khi trong vùng xảy ra thiên tai, Witte cha bao giờ cũng đến thăm những gia đình không
may, và Witte con cũng dùng tiền của mình để hỗ trợ. Ông sẽ khen con “Con làm rất tốt. Số
tiền của con tuy nhỏ nhưng với nó chính là Lepta của người quả phụ nghèo khổ đó.” “Lepta
của người quả phụ nghèo khổ” là câu trích dẫn trong kinh thánh. Witte cha rất hay dùng
những lời dạy trong kinh thánh, những điển tích điển cố, những lời của thi ca, để khích lệ con
làm việc thiện.
Để khích lệ con học, Witte cha còn làm thế này: Khi con đọc được hết một quyển sách
cổ, thuật lại được, đó sẽ là một việc cực kỳ trọng đại, lúc đó ông sẽ dùng tên của những người
nổi tiếng để gọi con. Và người mẹ bước vào, chúc mừng và tặng quà cho con. Sau đó sẽ vào
thành phố mua rất nhiều thứ con thích để mở tiệc, mời một vài người bạn thân đến ăn cùng.
Rồi ông nói trước bữa ăn “Hôm nay Karl đã đọc hiểu một cuốn sách rất khó, chứng tỏ học lực
