cần giấu giếm, tôi đáng có những kẻ thù đó. Điều đáng cho tôi phải phàn nàn,
là bị công kích ngay trong phe đảng kịch liệt chưa từng thấy, bởi những
người bảo hoàng nhiệt thành, họ là những người Thiên Chúa giáo tốt, tôi
cũng muốn tin như vậy, nhưng là những người Cơ đốc giáo
tôi đang bị rình mò, theo dõi, dò la, mà ông Sariette ơi, ông lại đề nghị tôi
cúng cho bọn nhà báo tinh quái một chuyện kín tức cười, cho một sự cố hài
hước, nghĩa là một việc rắc rối trong đó bộ mặt cả hai chúng ta đều khá dơ
dáng. Vậy ông muốn làm cho tôi dơ mặt sao?
Cơ đốc giáo là nói gốc đạo Jesus Christ lập ra: Thiên chúa giáo là đẹp đẽ khi thành thiết chế với La Mã
là trung tâm.
Dứt câu chuyện, hai người thỏa thuận với nhau thay tất cả các ổ khóa của
thư viện. Họ đi hỏi giá cả và cho gọi thợ đến. Suốt sáu tuần từ sáng đến tối
dinh thự d’Esparvieu vang dội tiếng búa gõ, tiếng mũi khoan vo vo và tiếng
giũa kèn kẹt. Đèn đuốc thắp sáng căn phòng các nhà triết học và các hình
cầu, và một mùi dầu máy làm cho những người trong nhà buồn nôn lộn mửa.
Ở các cửa thông các phòng và các tủ, các ổ khóa cũ êm ái và yên ổn bị thay
bằng những ổ khóa dở chứng và bướng bỉnh. Toàn là những ổ khóa hiểm hóc,
những khóa chữ, những then chốt an toàn, những thanh chặn, những dây
xích, những chuông điện. Tất cả những dụng cụ bằng đồng bằng sắt linh tinh
đó nom rõ ghê người. Các ổ khóa ngời sáng và các mỏ khóa rít kèn kẹt.
Muốn mở mỗi phòng, mỗi tủ, mỗi ngăn kéo, cần phải nắm được một mật mã
chỉ một mình ông Sariette biết. Đầu ông ta nhồi đầy những chữ kỳ cục và
những con số khổng lồ, và ông bị rối trí trong những bảng chữ bí mật, những
con số bình phương, lập phương đó. Ông ta không mở nổi cả các cửa thông
lẫn các tủ nữa, và sáng nào cũng thấy chúng mở toang, và các sách in bị xô
