đẩy, tàn phá, lấy trộm. Một đêm kia lính cảnh sát nhặt được trong rãnh nước
ở phố Servandoni một cuốn sách khâu chỉ của Salomon Reinach
tích lai lịch của Barrabas
và Jesus. Vì cuốn sách đó đóng dấu thư viện nhà
d’Esparvieu, nên anh ta đem trả lại cho sở hữu chủ.
Salomon Reinach (1858-1932): nhà ngữ văn học và khảo cổ học người Pháp, sinh ra ở Saint-Germain-
en-Laye.
Barrabas: thường cũng viết là Barabbas: một nhân vật có nói đến trong Kinh thánh Mathius, XXVII,
15-26. Là một người Do Thái. Khi Jesus bị bắt và dẫn đến trước mặt Ponce Pilate, tổng đốc La Mã ở xứ
Judea thì Barrabas đương bị giam cầm trong ngục vì tội phiến loạn và giết người. Ponce Pilate, muốn
giữ trách nhiệm về vụ xử quyết này, đề nghị nhân dân Do Thái lựa chọn một trong hai người Jesus và
Barrabas, để phóng thích nhân dịp Passover/Pesach (lễ Vượt qua, Xem Kinh thánh, Xuất Ediptô ký, XII
- 26), nhân dân chọn Barrabas. Thế là Barrabas thoát chết và Jesus bị giao cho các quan xử tội.
Ông René d’Esparvieu cũng chẳng thèm báo cho ông Sariette biết, quyết
định đi hỏi một vị thẩm phán bạn thân của ông, một con người đáng tin cậy.
Ông des Aubels, làm hội thẩm tại tòa thượng thẩm, người đã thẩm cứu nhiều
vụ quan trọng. Đó là một con người thấp bé, tròn trĩnh, da rất đỏ, đầu rất hói,
cái sọ nhẵn bóng như một viên bi-a. Một buổi sáng, ông ta vào thư viện và
giả vờ như một người mê sách, nhưng ngay tức khắc ông ta tỏ ra không biết
gì về sách cả. Các tượng bán thân những nhà triết học cổ đại phản chiếu
thành vòng tròn trên sọ ông trong lúc ông chất vấn ông Sariette những câu
linh tinh thâm hiểm, làm cho ông này rối tinh rối mù và thẹn đỏ cả mặt. Vì
hồn nhiên vô tội thì vẫn mau xúc động. Thế là ông des Aubels lập tức ngờ
ngay ông Sariette là tác giả những vụ trộm cắp mà ông ta tố cáo một cách hãi
hùng; và ông nghĩ ngay đến chuyện truy tìm các đồng lõa của vụ phạm tội.
Còn về các động cơ thì ông chẳng quan tâm: thế nào mà chẳng tìm ra được
động cơ. Ông des Aubels nhận giúp ông d’Esparvieu cho một thám tử của sở
