người lịch sự. Người lịch sự không thể tự tiện vào buồng giữa lúc… Rút cục,
anh đến làm cái cóc gì ở đây?
- Tôi đã đội cái lốt mà anh đương thấy Maurice ạ, bởi vì phải hành động
giữa con người, tôi phải biến hình cho giống họ. Các Linh thần thiên giới
có
khả năng khoác một hình hài cụ thể và có thể cảm nhận được. Cái hình hài đó
là hiện thực, vì nó mang một hình thức và ở đời chỉ có những hình thức là
hiện thực thôi
Các Linh thần thiên giới (Esprits célestes): tức là thiên thần.
Biểu hiện vẻ bề ngoài, hiện thực (apparences, réalité): thông thường người ta hay đối lập hai khái niệm
đó, cho rằng những cái bề ngoài không phải là sự hư thực, nhưng Anatole France lại nói trái ngược lại
theo một triết lí thâm thúy hơn: “Chỉ có những biểu hiện bề ngoài là hiện thực, ngoài ra đều là mơ hồ
cả”; ý kiến này rõ ràng là theo thuyết duy cảm (sensualisme) của Condillac, triết gia Pháp (1714-1780).
Gilberte bây giờ đã yên tâm, sửa sang món tóc trên vầng trán.
Thiên thần nói tiếp:
- Các Linh thần thiên giới có thể tùy thích biến thành nam tính hay nữ
tính; hoặc cả hai cùng một lúc. Nhưng họ không thể bất cứ lúc nào cũng biến
hình tùy hứng và phóng phiếm. Họ có biến hóa đến đâu thì cũng theo những
quy luật ổn định các anh không thể nào hiểu được. Như vậy, tôi không có ý
muốn, và cũng không có năng lực biến hình dưới mắt anh để mua vui cho anh
hoặc cho tôi, thành sư tử, thành hổ, thành con ruồi, thành vỏ cây phong, như
chàng trẻ tuổi Ai Cập có tiểu truyện được tìm thấy trong một ngôi mộ, hoặc
là biến thành con lừa, như Lucius đã làm với thuốc mỡ của nàng Fotis
. Tài
trí uyên bác của tôi đã ấn định giờ tôi hiện hình cho loài người, không gì có
thể khiến giờ đó sớm lên hoặc lùi lại.
Lucius, Fotis: Lucius de Patras, nhà văn Hy Lạp ở thời đại hoàng đế Antonin, từ năm 138 đến năm 161,
