Câu nói đầy tự tin của bà Tiến sĩ cua ghẹ cứ ám ảnh trong tôi suốt một
ngày lang thang trên những đìa tôm bỏ hoang ở Xuân Hoà. Hoá ra cái làng
bán đảo Hoà Phú nghèo xơ xác, căn cứ địa bất khả xâm phạm của hai cuộc
kháng chiến, đã từng làm tôi ngẩn ngơ suốt một buổi trưa khi tôi đứng ở
khu nhà nghỉ Bãi Tiên ngắm nhìn sang bên kia đầm Cù Mông trong một lần
đi dọc miền Trung cách đây hơn mười năm. Nhờ cây cầu Bình Phú nối bán
đảo vơi8s quốc lộ Một, với đời sống văn minh, từ năm 2000 Hoà Phú vụt
đổi đời. Cả làng mua xe đạp, tập đi xe đạp. Rồi nhiều nhà lên xe máy. Rồi
một phố thị ở đầu cầu hình thành. Con tôm sú đang là vị cứu tinh giúp
nhiều gia đình xây nhà mới, đào thêm đìa, mua sắm máy phát điện, máy
sục khí, thì đùng một cái tôm sú chết hàng loạt. Nhiều gia đình trắng tay.
Giấc mơ xây một ngôi nhà trên cát trắng quê hương đành gác lại. Một ngôi
nhà chỉ cần dăm chục triệu đồng thôi, nhưng tiền ấy đang chôn cả ngoài ao
đìa, đang thế chấp tất cả với con tôm…
Phải chăng con ghẹ xanh chính là loài hải sản có thể thay thế loài tôm sú
ở vùng bãi ngang, có thể làm hồi sinh. Làm trẻ hoá những vuông đìa hoang
hoá, già nua kia?... Buổi sáng tôi đứng bên đầm Cù Mông đẹp như một ảo
ảnh mà đầu óc cứ trăn trở mãi một câu hỏi ấy.
Thì kia, một chiếc xe tải nhỏ của Công ty Starbay vừa đi tới. Sáu Thân,
người mua gom ghẹ lột cho tông ty từ trên xe nhảy xuống giục chúng tôi
lên xe để tới một điểm thu gom.
Lần đầu tiên tôi phát hiện ra một sản phẩm hải đặc sản tuyệt vời; Những
thùng ghẹ lột xuất khẩu. Từng hàng từng lượt đều tăm tắm những con ghẹ
lột mềm tươi đuợc đặt trong những thùng xốp bảo quản bằng đá vụn.
Anh Thân nói:
- Công ty Starbay độc quyền bao tiêu toàn bộ ghẹ lột của các tỉnh miền
Trung. Công ty đang đặt hàng với Trung tâm NCTSI III của chị Thuý cung
cấp mỗi năm hàng ngàn tấn ghẹ lột. Lát nữa, xin mời các vị thưởng thức
loại đặc sản độc đáo này.
Vậy là những con ghẹ lột từ ao nuôi, chỉ một tiếng sau đã xuất hiện trên
bàn nhậu. Không thể tả được bằng lời. Nghệ thuật ẩm thực không cần ngôn
