LÀNG TÔI
NHỮNG TỶ PHÚ ĐỒNG CHIÊM
---
❊ ❖ ❊---
N
ghe tiếng các làng khảm trai Chuyên Mỹ - Phú Xuyên từ lâu, nhưng
mãi tới giờ tôi mới đích mục sở thị. Quả là danh bất hư truyền. Một vệt
bốn, năm làng nằm dọc bờ đê hữu ngạn sông Nhuệ bỗng đột khởi lên hai
tháp chuông nhà thờ sừng sững của hai thôn Chuôn Thượng, Chuôn Trung.
Và từ đó kéo dài ra hai phía sầm uất, đông vui những cửa hàng, tiệm ăn và
đông nhất vẫn là các xưởng sản xuất la liệt tủ và bàn ghế, tranh treo tường
khảm trai chìm, khảm trai nổi, khảm đá. Không ầm ĩ, nhưng tấp nập, hối hả
và náo nhiệt. Cả xã, chỗ nào cũng thấy tiếng xè xè của các bàn mài, ép trai,
tiếng cưa, rũa trai như tiếng dây đàn bị mắc vào một vật giòn và mỏng. Mùi
trai ốc bị mài rũa khen khét, hăng hăng rất đặc trưng cho một làng nghề.
Dẫn tôi "cưỡi ngựa xem hoa" trên chiếc Dream đầy bùn đất đồng chiêm
dọc các làng nghề ấy là ông Nguyễn Hữu Lượng, cựu chiến binh, có hai em
trai là liệt sĩ, ba con trai từng trong quân ngũ. Ông Lượng quê làng Đồng
Vinh, một làng thuần nông, ở cách các thôn trong xã Chuyên Mỹ như một
ốc đảo giữa biển lúa xanh. Làng Đồng Vinh, cũng như Cao Xá bên cạnh,
mới "nhập khẩu" nghề khảm trai của các làng Chuôn gần chục năm nay,
nhưng đã giàu lên trông thấy. Chứng cứ là đất ven làng trước kia rẻ như
bèo, giờ đã hơn triệu một mét vuông. Con đường trục làng từ bờ đê sông
Nhuệ xuống đang hình thành một dãy phố với hàng chục ngôi nhà hai, ba
tầng.
Dẫn tôi đi thăm các chủ xưởng có máu mặt nhất làng, những ông Lê Văn
Thiêm, Dương Văn Thóc, gia đình nào cũng có hai, ba chục thợ, chuyên
sản xuất gia công cho làng mộc Đồng Kỵ, Bắc Ninh và xuất bán cho các
tỉnh phía Nam, ông Lượng bảo:
