THƯỢNG ĐẾ, THIÊN NHIÊN, NGƯỜI, TÔI VÀ TA - Trang 88

Lévi-Strauss chỉ trích cái chủ nghĩa nhân bản đó, cái chủ nghĩa nhân bản đã
biến con người thành chúa tể cai trị một cõi riêng, giam con người trong lãnh
địa văn hóa của mình, tách biệt ra khỏi những văn hóa khác và tách biệt ra
khỏi thiên nhiên. Thiên nhiên bị xem như là không có văn hóa. Chỉ con
người là có văn hóa. Vì vậy con người khác thiên nhiên. Cái luận đề đó, song
song với quá trình đô thị hóa ở Âu châu, song song với đà phát triển văn
minh công nghiệp, đã cắt đứt con người thành phố ra khỏi thiên nhiên về mặt
cơ thể cũng như tinh thần, ra khỏi các hình thái sống khác. Kết quả là nhân
loại hủy diệt tất cả những gì không phải là nó, bắt đầu là thiên nhiên.
Hãy nghe Lévi-Strauss: "Qua bốn thế kỷ cuối cùng của lịch sử con người Âu
châu, chưa bao giờ con người ở đây hiểu cho bằng bây giờ rằng: tự cho mình
quyền tách biệt rốt ráo giữa người và thú vật, tự cho mình quyền có tất cả
những gì mà thú vật bị tước đoạt, con người đó đã mở ra một kỷ nguyên tồi
tệ. Mà chưa hết, biên giới phân biệt ngày càng thối lui, khiến con người này
càng ngày càng tách biệt ra khỏi con người khác, cho phép một thiểu số, càng
ngày càng ít, đòi hỏi đặc quyền đặc lợi nhân danh một thứ nhân bản chủ
nghĩa mà vừa xướng ra là đã bị ô uế ngay, vì đã lấy sự tự thương mình làm
nguyên tắc và khái niệm".
Nguồn gốc của sự hủy diệt thiên nhiên, thứ nhân bản chủ nghĩa đó cũng là
nguồn gốc của sự hủy diệt những văn minh khác qua quá trình thực dân.
Lévi-Strauss, đại tác giả nhân chủng học, kết án nhân bản chủ nghĩa đó là vì
thế, là vì ông bênh vực sự sống của các nền văn minh khác.
Chủ thuyết cấu trúc (structuralisme) của Lévi-Strauss là phương pháp chống
lại sự cắt đứt bộ phận này ra khỏi bộ phận khác, đưa con người vào trong
thiên nhiên, chấm dứt sự phân biệt giữa chủ thể và khách thể, hủy bỏ tư cách
chủ thể của con người, trung tâm của tư duy triết lý. Lévi-Strauss tuyên bố:
"Hãy xây dựng quyền của con người một cách khác, không phải trên tính
cách duy nhất và độc tôn của một sinh vật sống như người ta đã làm từ bản
Tuyên ngôn độc lập của Mỹ và từ cách mạng Pháp, mà hãy xem đó như là
một trường hợp đặc biệt trong những quyền dành cho mọi sinh vật". Một ý
tưởng mà tôi nhấn mạnh tất cả tầm quan trọng: quyền của con người được
thay thế bằng quyền của sự sống.