anh hùng hảo hán nói trên?
Tôi thấy nhân vật Lý Quỳ rất có thể nói lên vấn đề. Tay này hữu dũng vô mưu,
trung thành hết mực với bạn; anh ta còn là một người con rất hiếu thảo, chẳng sợ
gian nan đi đón mẹ về, dù bà mẹ đã bị hổ ăn thịt rồi, anh ta vẫn gắng hết sức mình.
Nhưng mặt khác, nếu Lý Quỳ đã tức giận thì anh ta sẽ mất khả năng tự kiềm chế,
không những chỉ giết kẻ thù mà còn giết tất cả mọi người không phân biệt ai, kể cả
những người bàng quan vô tội cũng bị anh ta dùng rìu chém chết tuốt. Điều đó nói
lên, vì để trút giận mà Lý Quỳ không tiếc tay sử dụng bạo lực cực đoan không chút
ý nghĩa gì hết. Xem xét từ tầng nấc này, việc Thủy Hử hiện nay vẫn còn rất được
hoan nghênh và được cho phép lưu hành, quả thực làm mọi người luẩn quẩn trong
vòng mê hoặc. Chính quyền từng coi Thủy Hử là cuốn tiểu thuyết ca ngợi cuộc khởi
nghĩa của nông dân, qua đó tuyên truyền cho cuốn tiểu thuyết này. Thực ra, trừ Lý
Quỳ ra, 108 tướng trong Thủy Hử đều không phải là nông dân. Phần lớn họ là người
thuộc tầng lớp quan lại, có cả những chủ đất, ngay anh em họ Nguyễn cũng là các
nhà tư bản thuê mướn sức lao động. Nếu nói Thủy Hử thể hiện mâu thuẫn giai cấp
gì đó thì tôi cho rằng nó chủ yếu thể hiện mâu thuẫn nội bộ tầng lớp dưới của giai
cấp thống trị.
Vì sao ông nói "Thủy Hử" là một bộ tiểu thuyết bệnh hoạn?
Sở dĩ nói Thủy Hử là một bộ tiểu thuyết bệnh hoạn, đó là do nó ca tụng bạo lực như
trong một vở hài kịch mà không vạch ra hậu quả nghiêm trọng của điều đó. Con
người bị giết một cách vô cớ mà không có sự thương xót của ai cả điều này rất dễ
gây ra sự dẫn dắt sai lầm cho thanh thiếu niên. Dĩ nhiên đây không phải là thứ riêng
TQ mới có; các nước khác cũng có vấn đề bạo lực thanh thiếu niên. Chẳng hạn xã
hội Mỹ hiện nay cũng có sự thể hiện giá trị quan của Thủy Hử: thiếu niên mang
súng vô cớ bắn giết người khác chỉ vì để trổ tài, giống hệt như biểu hiện của các hảo
hán trong Thủy Hử.
Trong xã hội Mỹ và trong các tác phẩm văn học Mỹ hiện nay chẳng thiếu gì các
hiện tượng bạo lực. Trong văn học Anh cũng có sự miêu tả hảo hán lục lâm kiểu
như Robin Hood, ông nghĩ sao?
Tôi thấy huyền thoại Robin Hood có chỗ khác với Thủy Hử. Người anh hùng kiểu
Robin Hood có tình cảm chính nghĩa giết kẻ giàu cứu người nghèo, còn nghĩa khí
giang hồ của các hảo hán trong Thủy Hử thì không có tình cảm chính nghĩa xã hội
ấy.
Cách nói này của ông hầu như khác với ấn tượng nói chung của mọi người. Nhìn
chung khi nhắc tới các anh hùng "Thủy Hử" người ta đều nghĩ đến các hiệp sĩ
