Phụ lục 3. Giáo sư Bill Jenner ở Đại học Quốc gia Australia trả lời
phỏng vấn
Nghi ngờ giá trị tinh thần của 'Thủy Hử'
Cuốn tiểu thuyết được dựng thành không biết bao nhiêu phim, truyện tranh, trò chơi
điện tử. Đến nay, các nhân vật trong truyện vẫn là đề tài ưa thích mà người Trung
Quốc (TQ) sôi nổi bàn tán. Giáo sư Bill Jenner ở Đại học Quốc gia Australia trả
lời phỏng vấn tạp chí Khoa học và Văn hóa Trung Quốc về tác phẩm này
Theo ông, nên nhìn nhận như thế nào về tác phẩm Thủy Hử?
Tôi thấy đây là một vấn đề rất thú vị, vì nó liên quan tới nền văn hóa và trạng thái
tâm lý của xã hội Trung Quốc từ triều Minh cho đến ngày nay. Một mặt, sự chém
giết lẫn nhau trong Thủy Hử rất chi là nhộn nhạo; mặt khác, người ta không thể
không hỏi rốt cuộc vì mục đích gì mà những người ấy vung tay chém giết như vậy?
Cái gọi là các anh hùng hảo hán trong sách ra tay choảng nhau thường gây ra tổn
thương cho bản thân và người nhà, chỉ vì để chứng tỏ võ công của mình mà họ sử
dụng bạo lực làm hại kẻ khác. Xét về ý nghĩa ấy thì Thủy Hử là một bộ tiểu thuyết
bệnh hoạn. Trong đó việc tuyên truyền ca ngợi quan niệm bạo lực và nghĩa khí anh
em (Thủy Hử từng được nhà văn Mỹ đoạt giải Nobel Pearl S. Buck dịch ra tiếng
Anh là All men are brothers Tất cả là anh em ND) kiểu lưu manh thì không có chút
ý nghĩa xây dựng nào cả.
Thế theo ông, tại sao "Thủy Hử" lại được người dân TQ hiện nay hoan nghênh đến
thế?
Tôi cảm thấy các nhân vật trong Thủy Hử không phải là sự miêu tả cuộc sống chân
thực; cuộc sống hiện thực không như thế giới hảo hán trong Thủy Hử. Nghĩa khí
giang hồ trong Thủy Hử là sự tô đẹp hành vi lưu manh – loại giá trị quan này rất có
tính phá hoại. Sở dĩ cuốn tiểu thuyết này cùng với bộ phim truyền hình nhiều tập
được cải biên dựa vào tiểu thuyết đó được phổ biến rộng rãi là do thế giới trong
sách tồn tại một sự tương phản với cuộc sống hiện thực. Các hảo hán trong sách ra
tay choảng nhau không xét tới hậu quả. Trong đời sống hiện thực có nhiều người ưa
thích cuốn sách này, đó là do họ phải chịu sự trói buộc của các thế lực quyền thế
trong xã hội, chỉ có từ các anh hùng hảo hán phóng đãng bạt mạng trong sách họ
mới tìm kiếm được sự giải thoát và trút bỏ nỗi phẫn nộ trong lòng. Đây là hiện
tượng làm mọi người rất lo ngại.
Theo ông, nhân vật nào trong Thủy Hử thể hiện rõ nhất các hành vi và tính cách
