bài phát biểu chính trị mà trước đó họ đã từng đánh giá một lần. Cuối cuộc
thí nghiệm, sau khi tất cả các bài đã được thuyết trình, Razran phát hiện ra
chỉ có một số bài được thông qua – là các bài được thuyết trình trong lúc họ
đang thưởng thức món ăn. Sự thay đổi ý thích này có vẻ diễn ra vô thức, vì
các đối tượng không nhớ nổi họ đã được nghe bài nào trong bữa ăn.
Từ đâu mà Razran có ý tưởng về thủ thuật bữa tiệc trưa? Điều gì
khiến ông cho rằng nguyên tắc này sẽ có tác dụng? Câu trả lời có lẽ ở các
vai trò học giả kép mà ông đảm nhận trong toàn bộ sự nghiệp. Ông không
chỉ là một nhà nghiên cứu độc lập đáng kính mà còn là một trong những
dịch giả tiên phong dịch sang tiếng Anh tài liệu tâm lý đầu tiên của Nga. Đó
là tài liệu chuyên nghiên cứu về nguyên tắc liên hệ chịu ảnh hưởng của nhà
khoa học lỗi lạc Ivan Pavlop.
Mặc dù là một nhà khoa học đa tài và kỹ tính – đã đạt một giải Nobel
cho công trình nghiên cứu hệ thống tiêu hóa, chứng minh khoa học lớn nhất
của Pavlop lại rất đơn giản. Ông chứng tỏ mình có thể điều khiển phản xạ
của một con vật với thức ăn (phản xạ tiết nước bọt) bằng một thứ tương
đương với thức ăn (tiếng chuông) chỉ bằng cách liên kết hai thứ lại để con
vật ghi nhớ. Nếu mỗi lần cho con chó ăn đều có tiếng chuông kêu, dần dần
con chó sẽ tiết nước bọt ngay cả khi không nó không được ăn.
Chứng minh kinh điển của Pavlop không hề xa lạ với nguyên tắc bữa
tiệc trưa của Razran. Rõ ràng, phản xạ thông thường với thức ăn có thể
chuyển sang một thứ khác thông qua quá trình liên hệ đơn giản. Razran hiểu
rõ ngoài phản xạ tiết nước bọt còn có nhiều cách phản xạ với thức ăn khác,
một trong số đó là cảm giác dễ chịu và thoải mái. Do đó, có thể gắn cảm
giác dễ chịu thái độ tích cực này với bất kỳ điều gì có liên hệ gần gũi với đồ
ăn ngon (như các bài phát biểu về chính trị).
Nguyên tắc bữa tiệc trưa này cũng không khác nhiều so với điều mà
các chuyên gia thuyết phục nhận thức được là thức ăn có thể được thay thế
bằng tất cả mọi thứ mà người ta ham muốn, cho các ý kiến, sản phẩm và
con người mượn những ưu điểm được ưa thích của chúng. Đó là lý do tại
sao trong ví dụ phân tích cuối cùng, những người mẫu xinh đẹp lại có mặt
trong tấm quảng cáo. Đó cũng là lý do tại sao những người làm chương
trình trên rađiô lại chèn tiếng chuông báo thư yêu cầu của đài ngay trước
