hoảng loạn không thể kiểm soát được. Một người quan sát đứng xem cuộc
thí nghiệm viết:
Tôi thấy một thương gia ban đầu rất anh đốc bước vào phòng thí nghiệm,
anh ta mỉm cười và rất tự tin. Nhưng chỉ trong vòng 20 phút, anh ta đã bị
suy nhược với những cơn co rút và nói lắp bắp, và sau đó nhanh chóng bị
suy nhược thần kinh. Anh ta liên tục kéo tai và xoắn hai tay lại với nhau.
Đến một lúc nào đó, anh ta đấm đấm vào trán mình và lầm bầm: "Ôi, lạy
Chúa! Chúng ta dừng lại thôi". Thế nhưng anh ta vẫn tiếp tục tuân theo lệnh
của người làm thí nghiệm và hoàn thành vai trò của Người dạy cho đến phút
cuối cùng.
Ngoài những quan sát như trên, Milgram còn cung cấp những bằng
chứng thuyết phục hơn về việc tuân–theo–quyền–lực được đúc kết từ hành
vi của các đối tượng tham gia thí nghiệm. Ví dụ, trong một thí nghiệm sau
đó, ông yêu cầu nhà nghiên cứu và Người học thay đổi kịch bản. Tức là nhà
nghiên cứu nói với Người dạy thôi không phạt nạn nhân nữa trong khi nạn
nhân vẫn dũng cảm nài họ tiếp tục. Kết quả là 100% các đối tượng từ chối,
không phạt Người học thêm một lần nào nữa, khi người yêu cầu họ tiếp tục
chỉ là người cùng tham gia thí nghiệm. Kết quả giống như trên cũng được
rút ra từ một thí nghiệm khác, trong đó nhà nghiên cứu và Người học đổi
vai cho nhau. Lúc này, nhà nghiên cứu bị trói vào ghế còn người kia ra lệnh
cho Người dạy tiếp lực trước sự phản kháng của nhà nghiên cứu. Một lần
nữa, không một ai bấm nút phóng điện tiếp theo.
Xu hướng tuân theo quyền lực của các đối tượng trong trường hợp
của Milgram ở mức độ cao nhất còn được đề cập trong nhiều thí nghiệm cơ
bản khác. Trong trường hợp này, Milgram giới thiệu hai nhà nghiên cứu cho
Người dạy; hai người đưa ra hai mệnh lệnh trái ngược nhau, một người yêu
cầu Người dạy không gây sốc điện nữa khi Người học gào khóc đòi ra
ngoài, trong khi người kia lại khăng khăng là phải tiếp tục thí nghiệm. Hai
chỉ dẫn mâu thuẫn thế này lại có thể tạo ra sự hài hước cho thí nghiệm:
trong tình trạng mụ mẫm thật bi hài với đôi mắt hết nhìn nhà nghiên cứu
này đến nhà nghiên cứu kia, đối tượng cầu xin cả hai hãy cùng thống nhất
một yêu cầu để mình có thể thực hiện: "Đợi đã, đợi đã. Tôi sẽ phải làm thế
nào đây? Người thì bảo dừng, người thì bảo tiếp tục. Cuối cùng là làm thế
nào đây?" Khi cả hai nhà nghiên cứu vẫn còn đang tranh cãi thì đối tượng
