để người đó lợi dụng ta thông qua nguyên tắc đáp trả. Trái lại, là để tham
gia công bằng vào "mạng lưới mang ơn cao quý" đã phục vụ chúng ta rất tốt
cả về mặt cá nhân và xã hội từ thuở sơ khai. Tuy nhiên, nếu đề nghị ban đầu
hóa ra chỉ là một phương tiện, một trò lừa, một thủ đoạn được tạo ra nhằm
kích thích chúng ta thuận theo một đặc ân đáp trả lớn hơn thì lại là chuyện
khác ở đây đối phương của chúng ta không phải là một người hảo tâm mà là
một kẻ đầu cơ, trục lợi. Và chúng ta phải phản ứng lại hành động của anh ta
chính xác theo cách này. Một khi đã xác định được đề nghị đầu tiên của đối
phương không phải là một đặc ân mà chỉ là một thủ thuật lôi kéo sự chấp
thuận, chúng ta chỉ cần phản ứng để thoát khỏi tầm ảnh hưởng của nó. Miễn
là ta có thể nhận thức và xác định được hành động của anh ta là một phương
tiện lôi kéo chứ không phải là một đặc ân, anh ta sẽ không thể sử dụng
nguyên tắc đáp trả được nữa: Nguyên tắc này nói rằng đặc ân cần được đáp
lại bằng đặc ân, chứ không nói trò lừa cần được đáp trả bằng đặc ân.
Một ví dụ thực tế sẽ làm cho mọi việc cụ thể hơn. Hãy giả sử vào một
ngày nào đó có một người phụ nữ gọi điện đến và tự giới thiệu mình là
thành viên của Hiệp hội An toàn Cháy nổ Gia đình trong thị trấn của bạn.
Sau đó cô ta sẽ hỏi xem bạn có hứng thú với việc biết thêm về vấn đề an
toàn cháy nổ trong gia đình, kiểm tra nguy cơ cháy nổ và nhận được một
bình cứu hỏa gia đình miễn phí hay không. Giả sử là bạn thấy quan tâm về
vấn đề này và sắp xếp một cuộc hẹn với một điều tra viên của hiệp hội. Khi
điều tra viên đến, anh ta sẽ đưa cho bạn một bình cứu hỏa cầm tay và bắt
đầu kiểm tra nguy cơ cháy nổ trong gia đình bạn. Sau cùng, anh ta đưa cho
bạn một vài thông tin thú vị mặc dù khá đáng sự về nguy cơ cháy nổ chung,
cùng với đánh giá chung về tình trạng cháy nổ. Cuối cùng, anh ta đề nghị
bạn nên có một hệ thống cảnh báo cháy nổ trong nhà và ra về.
Những sự kiện như vậy có vẻ không đáng ngờ. Rất nhiều các thị trấn
và thành phố có các tổ chức phi lợi nhuận, và thường cử các nhân viên
thuộc cơ quan phòng tránh cháy nổ cung cấp dịch vụ kiểm tra độ an toàn
cháy nổ trong hộ gia đình miễn phí. Khi việc này diễn ra, rõ ràng điều tra
viên đó đã thực hiện một đặc ân cho bạn. Theo đúng nguyên tắc đáp trả, bạn
nên chuẩn bị sẵn sàng để đáp lại bằng một đặc ân nếu bạn thấy anh ta cần
hỗ trợ trong tương lai. Sự trao đổi ơn huệ như thế có lẽ là truyền thống tốt
nhất của nguyên tắc đáp trả.
