ỨNG PHÓ VỚI NGUYÊN TẮC ĐÁP TRẢ
Khi gặp phải một người đề nghị sử dụng nguyên tắc đáp trả, cả tôi và
bạn đều đang đối phó với một kẻ địch nguy hiểm. Thực hiện hay không một
đặc ân hay một nhượng bộ ban đầu, họ đều sẽ tranh thủ một đồng minh đầy
quyền năng trong chiến dịch giành lấy sự chấp thuận của chúng ta. Nhìn
lướt qua thì vận may của chúng ta trong những tình huống như thể gần như
bằng không. Chúng ta có thể thuận theo mong muốn của người đề nghị, và
khi làm như vậy, tức là không chống nổi nguyên tắc đáp trả. Hoặc chúng ta
có thể từ chối làm theo và chịu mũi dùi tấn công của nguyên tắc này lên
cảm giác công bằng và biết ơn. Đầu hàng hay chịu tấn công mạnh mẽ. Đó
đều là những viễn cảnh ảm đạm.
Thật may mắn, đó không phải là những chọn lựa duy nhất của chúng
ta. Khi hiểu biết đầy đủ về bản chất của đối thủ, ta có thể tách ra khỏi trận
địa chấp thuận không thương tích và thậm chí đôi khi còn khá hơn lúc đầu.
Điều thiết yếu là phải nhận ra người đề nghị đang viện sự giúp đỡ của
nguyên tắc đáp trả (hoặc bất kỳ thứ vũ khí gây ảnh hưởng nào) để có được
sự chấp thuận của chúng ta không phải là những đối thủ thật sự. Những
người đề nghị như vậy đã chọn trở thành một võ sĩ Judo - tự làm mình phù
hợp với sức mạnh khổng lồ của nguyên tắc đáp trả và sau đó chỉ đơn giản là
giải phóng năng lượng đó bằng cách là người thực hiện đặc ân hay nhượng
bộ đầu tiên. Đối thủ thật sự chính là nguyên tắc đó. Nếu chúng ta không
muốn bị điều đó lợi dụng, chúng ta phải tiến hành điều tiết năng lượng của
nó.
Nhưng làm thế nào để có thể cân bằng ảnh hưởng của một nguyên tắc
xã hội như nguyên tắc đáp trả? Nguyên tắc đó dường như quá rộng lớn để
thoát ra và quá mạnh mẽ đề vượt qua khi đã được kích hoạt. Có lẽ câu trả
lời lúc này, là ngăn chặn sự kích hoạt của nó. Có lẽ chúng ta có thể tránh
đương đầu với nguyên tắc này bằng cách không cho phép người đề nghị áp
đặt sức mạnh của nó trước tiên. Có lẽ bằng cách bác bỏ đặc ân hay nhượng
bộ đầu tiên của người đề nghị, chúng ta có thể tránh được rắc rối. Có lẽ;
