- Nói vậy thì chị là dòng dõi của người Hời?
Lan gật đầu tiếp :
- Phải, nhưng là họ ngoại. Đất Quảng Nam xưa kia là lãnh thổ của người
Chiêm Thành, và hiện thời vẫn còn một số người hậu duệ của các dòng họ
Ông, Ma, Trà, Chế khi xưa. Bên ngoại tui thuộc dòng họ Chế. Ngôi nhà
hoang mà chúng ta đang ngồi đây là nhà của ba mạ tui.
Truyện cha mẹ Lan qua đảo Chàm lập nghiệp là một thiên tình sử. Bên nội
Lan trước đây hình như đã ngăn cản không cho cha nàng lấy mẹ nàng, một
thiếu nữ thuộc dòng họ Chế. Nhưng hai ông bà đã nghe theo tiếng nói của
con tim, bất chấp mọi cản trở, đưa nhau qua đảo xây dựng hạnh phúc.
Từ ngày mẹ Lan chết đi, cha nàng buồn rầu bỏ cơ nghiệp đã tạo dựng trở
về quê nội. Lan được gửi cho bà cô bên phố Hội nuôi nấng. Còn Minh, anh
của nàng - Lan có hai anh em -, vì một lý do nào đó ở lại đảo với ông Cậu.
Ngôi nhà của cha mẹ Lan trở nên hoang phế. Mỗi lần qua đảo chơi, Lan
thường tới ngôi nhà cũ tìm lại những kỷ niệm êm đềm thời thơ ấu. Hồi còn
tuổi học trò, Minh cùng với các con ông cậu đều sang học bên phố Hội. Bởi
vậy, tuy hai anh em người ở với cô người ở với cậu, cũng vẫn có dịp gặp
nhau luôn. Lớn lên, Minh rời nhà trường, và không muốn sống trên đất liền
vì anh rất thích nghề đi biển, nên ở lại trên đảo với gia đình cậu. Phần Lan
vẫn sống với bà cô. Do sự xích mích nội ngoại từ ngày cha mẹ Lan làm bạn
với nhau, cô nàng không ưa những người thuộc dòng họ Chế. Tuy vậy bà
cũng vẫn cho phép Lan - một cách miễn cưỡng - được sang chơi với Minh
mỗi năm vài lần.
Lan được gia đình cậu niềm nở tiếp đón nên rất mong chóng tới kỳ hạn
được sang chơi. Nhưng càng lớn lên, mỗi lần sang thăm gia đình cậu, Lan
lại càng có cảm tưởng như bầu không khí trên đảo có vẻ gì khác lạ. Hình
như mọi người đều muốn che giấu một điều gì bí ẩn.
Lan bắt đầu băn khoăn vì điều đó, và tìm đủ mọi cách để tìm hiểu. Nàng tự
hỏi: Ngoài những ngày đi biển đánh cá, gia đình cậu nàng không chú trọng
mấy đến việc canh tác, nên hoa lợi trong trại không thu hoạch được bao
nhiêu.
Có lần Lan hỏi mợ nàng tại sao không trồng trọt chăn nuôi thêm như khi