Sĩ).
Tượng Quan Thế Âm chùa Hội Hạ
Pho tượng Quán Thế Âm được nói đến nhiều là tượng ở chùa Hội Hạ
(huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Yên) là tượng Quán Thế Âm Nam Hải,
nhưng cũng được gọi là Quán Thế Âm Chuẩn Đề, vì hai tay chính thuộc về
thân thể đang kết ấn Chuẩn Đề ở trước ngực; Ngài dùng phép Chuẩn Đề
hiệu nghiệm nhất để cứu độ chúng sanh; ngoài đôi tay trên, còn hai mươi
đôi tay nữa, đưa tổng số lên đến 42 tay, nên cũng được sắp vào loại tượng
Quán Thế Âm Thiên Thủ, Thiên Nhãn.
Quán Thế Âm chùa Hội Hạ đang ngồi toạ thiền trên toà sen, có 42 tay
xếp từng đôi một, đăng đối nhau, trong những loại động tác khác nhau: 2
tay chấp trước ngực, hai tay để trong lòng trước bụng và 38 tay chia ra
từng cặp toả ra hai bên; nhiều đôi tay cầm những vật báu (pháp khí) nhà
Phật như: mặt trăng, mặt trời, bảo tháp, tràng hạt, bánh xe, hòm kinh sách,
chuông đồng, gương đồng, sừng tê, giải lụa, bình nước cam lồ và cành
dương liễu...
Cũng có đôi tay không cầm gì mà đang kết ấn. Các đôi tay nầy được xếp
hai bên sườn từ vai xuống hông, mà không hề dị dạng; tuy nhiều nhưng đối
xứng với nhau từng cặp một, với những thế khác nhau, thuộc những thời
điểm khác nhau.
Đầu tượng đội mũ Thiên quan vành cao, thành đứng, trang trí những dây
hoa cúc, có những nếp cánh sen và mây xoắn; đặc biệt là phía trước mũ là
hình chạm nổi đức Phật ngồi, trong vòng những hào quang chiếu sáng.
Mặt tượng bầu bĩnh, dáng phúc hậu, với đôi tai dài đeo hoa, trán nở, lông
mày cong che đôi mắt đăm chiêu, mũi dày, miệng chúm, cầm thoa. Cổ
ngắn nhưng vẫn có ngấn. Mình tượng mập mạp, khoác áo cà sa rủ những
nếp chảy xuôi trong những mảng vuông vức hai bên ngực, đối lập với mảng
cánh tay toả ngang ra, đã tạo nên tính chất đàng bệ và bề thế. Hai đùi tượng
bè ra, khuỳnh ngang áp sát bệ, trong tư thế ngồi khiến cho pho tượng tuy
kềnh càng nhưng rất chắc chắn. Hình dáng của đức Quán Thế Âm tại
đây được xây dựng từ những hình ảnh bình dân, đầy nhân tính, dáng mộc
