Phía cây đa già ông Rúm đang hát xẩm chợ. Anh khóa ơi... cái bước
công danh ngoắt ngoéo đủ trăm đường... Đã hai giờ sáng. Hoàng tụt khỏi
giường lọ mọ đi ra cây đa già. Điệu xẩm chợ của ông Rúm vẫn không dứt,
tiếng đàn cò như khóc. Hoàng ngồi bó gối bên ông Rúm. Anh khóa ơi... còi
tu tu tàu sắp kéo cầu/ Đường trần em sắp sửa gánh sầu từ đây...
Tiếng đàn cò đột ngột tắt. Không ngủ được à? Ông Rúm ho húng hắng.
Cú kêu nhiều quá bác ạ, không biết có chuyện gì không? Ông Rúm vểnh tai
lên. Tôi cũng đang lo đây, tiếng cú nghe chừng hoảng hốt lắm. Không
chừng bom đạn, chết chóc... Ông Rúm nói như rên.
Bom đạn xuống đây làm gì? Hoàng không tin lắm. Xóm Cát qua hai
cuộc chiến tranh không vướng một mảnh bom, lý gì bây giờ lại bom đạn.
Ông Rúm không phân bua với Hoàng, hát chán ôm ngực ho, ho chán gân
cổ hát. Hoàng rời cây đa quay về nhà đánh một giấc đến trưa. Ngủ no mắt
vẫn thấy Xóm Cát yên tĩnh.
Chiều tối, thời khắc bình yên nhất của một ngày, nhà nào nhà nấy bày
mâm cơm ra giữa sân, vừa ăn vừa hóng gió.
Trăng chưa lên tối om om, bữa cơm tối nhà nào cũng như bị bịt mắt. Có
tiếng máy bay rì rì. Thùy Linh đang xới cơm. Giá nó thả mấy quả pháo
sáng thì hay anh hè! Thùy Linh vừa dứt lời pháo sáng đã nở bung, trời đêm
sáng trắng soi rõ đến từng hạt cát. Xóm Cát ồ to một tiếng. Mẹ con Thùy
Linh cùng ồ theo dân Xóm Cát. Cả xóm chuyện trò rổn rảng.
Trẻ con trong xóm đua nhau chạy rần rật đi xem pháo sáng, ríu rít như
vừa tìm thấy của lạ. Bốn quả pháo sáng mạ ơi! Bé Thùy Dương rời mâm
cơm nhảy choi choi dưới ánh sáng lóa. Hoàng cũng vui lây. Em như Bụt,
mơ được ước thấy. Hoàng tấm tắc khen Thùy Linh. Mắt cô cười lóng lánh.
Một tia chớp vụt lóe tiếp liền một tiếng nổ xé óc. Xóm Cát rung bần bật.
Rốc két! Vói lên một tiếng. Bụi cát ào ào đổ ập. Tiếng máy bay rít quệt qua
và mất hút. Bắn ở mô rứa bay? Sau xóm!... Trúng bãi dầu không? Không,
may không trúng!... Xóm Cát nháo nhác hỏi nhau.
Huơ làng... có ai việc chi không?... Huơ làng... có ai việc chi không?
Ông Rúm luống cuống quờ quạng, quay đi quay lại hỏi mỗi câu đó. Bữa
cơm tối Xóm Cát râm ran quả Rốc két bất thường.